YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/8061
KARAR NO : 2021/14973
KARAR TARİHİ : 29.11.2021
Mahkemesi : … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi
Dava, Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi …. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı, Kurum tarafından iş yerinde çalıştığı tespit edilen Kadir Soykan’a ait işe giriş bildirgesi ve 2016/5-11 aylara ilişkin aylık prim hizmet belgelerinin verilmesinin istenilmesine ilişkin kurum işleminin iptalini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı Kurum, davacıya ait iş yerinde …’ın çalıştığı denetmen raporu ile tespit edildiğinden ilgili belgelerin Kuruma verilmesi gerektiğini, Kurum işleminin yerinde olduğunu, davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne, …’ın 2016/05-2016/11 dönemleri arasında davacıya ait işyerinde çalışmasının bulunmadığının tespitiyle Kırklareli Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünün 16.01.2017 tarih ve 276461 sayılı işleminin iptaline karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
… Bölge Adliye Mahkemesi, usul ve esas açısından İlk Derece Mahkemesi kararını yerinde bulmak suretiyle; davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili; Kurum işlemini yasal mevzuata uygun olduğunu, davacının işe giriş bildirgesi ve aylık hizmet prim belgelerini kuruma sunmadığından davanın reddi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
İnceleme konusu dosyada; Kuruma ihbarda bulunulması üzerine davacıya ait bakkal dükkanında denetim yapılmış ve 21.11.2016 tarihli İşyeri Durum Tespit Tutanağında; iş yerinde denetim esnasında …’ın fiilen çalışırken görüldüğü, başka çalışana rastlanmadığı belirtilmiştir. İşyeri durum tespit tutanağında beyanı alınan …. ise; işyeri sahibi …’ın kardeşi olduğu, o gün …’ın …merkezine gitmesi sebebiyle kendisinin yardım amaçlı olarak işyerini açtığı, işyerinde çalışmadığı, kardeşinin fabrikada çalıştığı dönemde gündüzleri bakkalın kapalı olduğu, kardeşinin bakkalı akşamları açtığı, gündüzleri köy halkının bir ihtiyacının olması halinde, kendisinin bakkalı açıp ihtiyacı görüp tekrar kapattığı, tam zamanlı olarak bakkalda çalışmadığı yönünde beyanda bulunmuştur.
25.11.2016 tarih ve 2016/DK/119 sayılı Durum Tespit Raporu’nda; “Denetim günü fiilen çalışırken tespit edilen …. isimli kişinin ihbar tarihi olan 18.05.2016 tarihi itibariyle sigortalı tescilinin kontrol edilerek bulunmaması durumunda re’sen tescil işlemi yapılarak işveren hakkında 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin a-3 bendi dikkate alınmak kaydıyla a-2 bendi uyarınca işlem yapılmasının gerektiği, Kadir Soykan isimli kişi adına 18.05.2016-21.11.2016 dönemi için brüt asgari ücretin günlük tutarı üzerinden sigortalı hizmetlerinin bildirilip bildirilmediğinin kontrol edilmesi, bildirilmediğinin tespit edilmesi durumunda belirtilen gün ve kazançlar üzerinden A.P.H. Belgesinin işverenden talep edilmesi, verilmemesi durumunda resen düzenlenerek her halükarda 5510 sayılı Kanunun 102/c-4 bendi uyarınca işveren hakkında işlem yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Kurum işleminin iptali talebiyle açılan davada; dava konusu ve neticesi …’ın hak alanını da ilgilendirdiğinden ve kurum tespiti ile iş yerinde çalıştığı iddia edildiğinden …’ın HMK 124. madde uyarınca davaya katılımı sağlanıp sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, yukarıda belirtilen hukuki ve maddi olgular göz önünde bulundurulmaksızın eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve … Bölge Adliye Mahkemesi…. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: … Bölge Adliye Mahkemesi …. Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen İlk Derece Mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle sair nedenler incelenmeksizin BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 29.11.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.