YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/11493
KARAR NO : 2022/4630
KARAR TARİHİ : 30.03.2022
Mahkemesi : … Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi : … 19. İş Mahkemesi
Dava, ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, … Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili, aksine işlemin iptali ile, davalı Kurum tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığından gelen belgeler üzerine aslında fiilen çalışması olmayanların çalıştırılmış kabul edilerek söz konusu kabul edilen çalışma süreleri için re’sen prim tahakkuku yapıldığını ve bu nedenle açılan 2016/31466 nolu icra takip dosyasından gönderilen ödeme emrine konu 246572.10 TL prim ve prime işletilen 484834,32 TL gecikme zammı, 6677,82 TL işsizlik primi ve bu prime işletilen 11561,89 TL gecikme zammı borcunun olmadığının tespiti ile ödeme emrinin iptalini istemiştir.
II-CEVAP
Davalı Kurum vekili yapılan Kurum işlemlerinin usul ve yasaya uygun olduğunu beyanla davanın reddini istemiştir.
III-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemesince “..1-Davanın kabulüne,
-Davalı kurumun fiili çalışmaya dayanmayan prim tahakkukuna ilişkin işlemini iptali gerektiğinin tespitine,…” karar verilmiştir.
IV-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, “…… 19. İş Mahkemesi’nin 25/02/2021 tarihli, 2020/438 Esas – 2021/115 Karar sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Yasa’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine,…” karar verilmiştir.
V-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davalı vekili, eksik araştırma ve inceleme sonucu verilen kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
5510 sayılı Yasa’nın 85 ve 86. maddeleri ile diğer hükümler birlikte değerlendirildiğinde, Kuruma kendisine bildirilen ve bildirilmeyen işçilik yönünde inceleme yapma yetkisi açıkça verilmektedir. 4958 sayılı Yasa’nın 37. maddesi ile değişik 506 sayılı Yasanın 79. maddesinde de Kurumun eksik işçilik bildirimi konusunda resen araştırma yetkisinin bulunduğu açıktır. Y.H.G.K.’nun 21.11.2001 günlü 2001/965 Esas, 2002/1038 Karar sayılı Kararı da aynı yöndedir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davalı Kurumda 1058613 işyeri numarasında kayıtlı davacı işverene ait işyeri ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından gönderilen ve işyerinde çalışacağı bildirilenlerle ilişkin bilgi ve belgelerdeki kayıtlarla davalı Kuruma yapılan çalışma bildirimlerinin uyuşmadığının tespit edildiği, gelen belgelere göre bildirilmesi gereken çalışanlar için önce prim belgelerinin işverenden istendiği verilmemesi üzerine re’sen prim tahakkuku yapılarak ödenmesinin istendiği, ödenmemesi nedeniyle icra takibi açıldığı davacı işverenin ise bu tahakkukun iptali için eldeki davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Davacının açtığı işbu iptal davasında bildirimi yapılması gerekenlerle ilgili davalı Kurumun yaptığı tahakkuk işleminin iptali aynı zamanda hakkında işlem yapılan çalışanların hak alanını ilgilendirmesi nedeniyle, 6100 Hukuk Muhakemeleri Kanununun 124. maddesinde “…maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir…” hükmü uyarınca, adı geçenlere usulüne uygun şekilde husumet yöneltilmeli, göstereceği bütün deliller toplandıktan sonra, tüm deliller birlikte değerlendirilerek varılacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin hatalı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve … Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : … Bölge Adliye Mahkemesi 34. Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk derece Mahkemesine gönderilmesine, 30.3.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.