YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/10927
KARAR NO : 2023/3683
KARAR TARİHİ : 04.04.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1582 E., 2021/1750 K.
KARAR : Kısmen kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 3. İş Mahkemesi
SAYISI : 2015/48 E., 2017/455 K.
Taraflar arasındaki iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalıların istinaf başvurularının esastan reddine, davacıların istinaf başvurularının kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Yıldırımlar Metal ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacılar murisinin üst işveren Yıldırımlar Metal Tic. Ltd. Şti.’nde inşaatta dış cephe yerlerini yapan Eryapı Alimnyum-…’ın işçisi olarak çalışmakta iken yüksek gerilim hattındaki elektrik akımına kapılarak vefat ettiğinden bahisle sonuç olarak davacı baba … için 1.000,00 TL maddi, 60.000,00 TL manevi, davacı anne …için 87.330,40 TL maddi, 70.000,00 TL manevi, davacı kardeşler … için 20.000,00’er TL manevi tazminatın tahsilini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı … vekili özetle; müteveffa sigortalının iş saatleri dışında öğle yemeği molasında iş sahası dışında tamamen farklı bir alanda davalının görüş açısının dahi dışında kendisine herhangi bir talimat verilmeden profilleri yatay değil dikey vaziyette taşıdığı ve profillerin elektrik hattına temas etmesi sonucunda vefat ettiğini, kazanın davalının gözetim ve denetimi dışında meydana geldiğini, müvekkilinin kusuru bulunmadığı gibi kusursuz sorumluluk bakımından illiyet bağının kesildiğini, sorumluluğun iş sahibi diğer davalıya ait olduğunu, diğer davalının sahada hafriyat ve dolgu yapmak suretiyle kazanın meydana geldiği alanda zemin kotunu yükseltmek suretiyle elektrik telleri ile zemin arasındaki mesafeyi 5,30 metreye kadar düşürdüğünü, kazanın diğer davalının sahayı güvensiz hale getirmesinden kaynaklandığını, bu nedenle müvekkili bakımından illiyet bağının kesildiğini, davacı babanın emekli olduğunu ve halen bir işte çalıştığını, annenin ise iki maaş alan eşinin desteğine sahip olduğunu, ayrıca iki yetişkin kızlarının bulunduğunu ve onların da desteğini alabileceğini bu nedenle maddi zararlarının bulunmadığını, müvekkilinin manevi tazminat hususunda da sorumluluğu bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı Yıldırımlar Metal Tic. Ltd. Şti. vekili özetle; dava konusu kazanın müteveffa sigortalının, yapımı süren inşaatın dış cephe ve alüminyum işinde çalışırken 6 metre boyundaki demir profilleri taşıdığı sırada profillerin elektrik tellerine değmesi neticesinde yüksek gerilim hattına kapılmak sureti ile hayatını kaybettiğini, diğer davalı ile müvekkili arasındaki ilişkinin istisna akdine dayandığını belirterek davanın müvekkili yönünden reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kazanın meydana gelişinde müteveffanın %10, davalı Yıldırımlar şirketinin %30 (bu kusurun içinde olmak kaydıyla ceza dava dosyasında yargılanan şirket yetkilisinin %5, şantiye şefinin %10), davalı …’ün %60 oranında kusurlu olduklarından bahisle davacı babanın maddi tazminat isteminin reddine, davacı annenin maddi tazminat isteminin kabulüne, davacılar anne ve baba lehine 40.000,00’er TL manevi, kardeşler lehine 5.000,00’er TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle, işçi emeklisi babaya destekten yoksun kalma tazminatı verilmemesinin hatalı olduğunu, hükmedilen manevi tazminat miktarlarının az olduğunu, davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini,
Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle, mahkeme kararının hatalı kusur ve hesap raporlarına dayandırıldığını, yargılama gideri ve avukatlık ücretinin hatalı hükmedildiğini, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini,
Davalı Yıldırımlar Metal Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesinde özetle, işçinin diğer davalı çalışanı olduğunu, diğer davalı ile aralarında asıl/alt işveren ilişkisi olmadığını, işin anahtar teslimi verildiğini, kendilerinin kusuru olmadığını, kararın kaldırılmasına karar verilmesi gerektiğini istinaf başvuru sebep ve gerekçeleri olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalıların istinaf başurularının esastan reddine, davacıların başvurularının ise Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ve Yargıtay içtihatları gereğince babaya uygun bir miktar maddi tazminat verilmesi gerektiğinden bahisle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davacı baba için 30.000,00 TL maddi tazminat takdir edilmekle birlikte talep 1.000,00 TL olduğundan taleple bağlı kalmak üzere davacı baba lehine 1.000,00 TL maddi tazminat ödenmesine, yine davacı annenin maddi tazminat isteminin kabulüne, davacılar anne ve baba lehine 40.000,00’er TL manevi, kardeşler lehine 5.000,00’er TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Yıldırımlar Metal Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Yıldırımlar Metal Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz dilekçesinde özetle, diğer davalı … ile müvekkili şirket arasında alt işveren-üst işveren ilişkisinin mevcut olmadığını, davacılar anne ve babanın, müteveffanın desteğine ihtiyacı olup olmadığı, davacıların mevcut yaşam seviyesini sürdürecek güce sahip olup olmadığına bakılmadan davacı anne ve baba için maddi tazminata hükmedilmesinin kabul edilemeyeceğini, hüküm altına alınan manevi tazminatların fazla olduğunu, tüm kusurun müteveffa işçiye ait olduğunu, Bölge Adliye Mahkemesi kararında harç, vekalet ücretleri ve yargılama giderlerinde hata bulunduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
a.Davalı Yıldırımlar Metal Tic. Ltd. Şti. vekilinin davacı babanın maddi, tüm davacıların manevi tazminat istemleri hakkında kurulan hükümlere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde
1.Miktar veya değeri kesinlik sınırını geçmeyen davalara ilişkin nihai kararlar, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Temyize konu edilen miktarın kesinlik sınırının altında kalması hâlinde anılan Kanun’un 366 ncı maddesi atfıyla aynı Kanun’un 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nu 110 uncu maddesi kapsamında dava yığılması (objektif dava birleşmesi) kapsamında her bir talebin ayrı bir dava olduğu ve ayrı ayrı hüküm ve sonuç doğuracağı açıktır.
3.Dosya içeriğine göre davacılar vekilinin davacı baba … için 1.000,00 TL maddi, 60.000,00 TL manevi, davacı anne …için 87.330,40 TL maddi, 70.000,00 TL manevi, davacı kardeşler … için 20.000,00’er TL manevi tazminatın tahsilini talep ettiği, Bölge Adliye Mahkemesi’nce davacı baba için 30.000,00 TL maddi tazminat takdir edilmekle birlikte talep 1.000,00 TL olduğundan taleple bağlı kalmak üzere davacı baba lehine 1.000,00 TL maddi tazminat ödenmesine, yine davacı annenin maddi tazminat isteminin kabulüne, davacılar anne ve baba lehine 40.000,00’er TL manevi, kardeşler lehine 5.000,00’er TL manevi tazminat ödenmesine karar verildiği gözetildiğinde, davacı babanın maddi, tüm davacıların manevi tazminat istemleri hakkında kurulan hükümlerin Bölge Adliye Mahkemesi karar tarihi itibari ile kesinlik sınırı olan 78.630,00 TL’nin altında kaldığı anlaşıldığından davalı Yıldırımlar Metal Tic. Ltd. Şti. vekilinin bu hükümlere yönelik temyiz itirazlarının miktardan reddine karar verilmiştir.
b.Davalı Yıldırımlar Metal Tic. Ltd. Şti. vekilinin diğer hükümlere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 417 inci maddesi, 5510 sayılı Kanunun 13, 16 ve 20 inci maddeleri ile 4857 sayılı İş Kanunun 77 inci maddesi, 492 sayılı Harçlar Kanunun 8 inci ve 31 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davalı Yıldırımlar Metal ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışındaki sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
Dosya kapsamından, Bölge Adliye Mahkemesi’nce istinaf başvuruları esastan reddedilen her iki davalı aleyhine ayrı ayrı istinaf karar harcı yüklendiği, davacılar anne ve baba lehine hüküm altına alınan maddi tazminatlar üzerinden 13.196,39 TL vekalet ücreti ödenmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda harcın tekliği ilkesi gözden kaçırılarak her iki davalı aleyhine ayrı ayrı istinaf karar harcı yüklenmesi hatalı olduğu gibi davacılar anne ve baba lehine hüküm altına alınan maddi tazminatlar üzerinden Bölge Adliye Mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret tarifesine göre belirlenmesi gereken vekalet ücreti 12.282,95 TL olduğu halde davacılar anne ve baba lehine 13.196,39 TL vekalet ücretine hükmedilmesi de yerinde görülmemiştir.
Ne var ki bu hususların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
1.Davalı Yıldırımlar Metal ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin davacı babanın maddi, tüm davacıların manevi tazminat istemleri hakkında kurulan hükümlere yönelik temyiz itirazlarının miktardan reddine,
2.Bölge Adliye Mahkemesi kararının;
A.Hüküm fıkrasının 2 numaralı bendinin davalılardan alınması gereken istinaf karar harcına ilişkin üçüncü paragrafının tamamen silinerek yerine geçmek üzere “Davalıların İlk Derece Mahkemesi’nce hüküm altına alınan manevi tazminatların miktarlarına ilişkin bir istinaf nedeni ileri sürmedikleri dikkate alındığında istinaf harcı olarak hesaplanan 5.965,53 TL harçtan davalılar tarafından ayrı ayrı yatırılan 3.028,36’şar TL harcın mahsubu ile yeniden harç alınmasına yer olmadığına, hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde fazla yatan harcın ilgilisine iadesine,” rakam ve sözcüklerinin yazılması,
B. Hüküm fıkrasının davacılar anne ve baba lehine, hüküm altına alınan maddi tazminatlar nedeniyle 13.196,39 TL vekalet ücreti ödenmesine ilişkin bendinin tamamen silinerek yerine geçmek üzere “Davacılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince maddi tazminat yönünden hesap ve takdir edilen 12.282,95 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılar … ve …’a verilmesine,” rakam ve sözcüklerinin yazılması,
Suretiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.