YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/3135
KARAR NO : 2019/267
KARAR TARİHİ : 17.01.2019
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, yersiz ödenen yaşlılık aylıkların tahsili talebiyle başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1968/3 – 29.09.1993 tarihleri arası 5459 gün 4/a çalışması üzerinden 01.10.1993 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanan davacının 02.1.1998 – 06.1.1998 tarihleri 4/a ve 07.1.1998 – 15.11.2006 tarihleri arası 4/c çalışmaları nedeniyle yaşlılık aylığı durdurulduğu, 4/c çalışmanın sona erdiği 15.11.2006 tarihinden sonra tekrar 4/a yaşlılık aylığının bağlandığı, Emekli Sandığının 17.11.2008 tarihli yazısı üzerine Kurumca 4/a yaşlılık aylığının kesilerek 15.11.2006 – 24.01.2009 tarihleri arasında ödenen aylıkların yersiz aylık olarak tahakukunun oluşturulduğu ve davacıya 4/a ve 4/c hizmetleri birleştirilmek süretiyle 15.11.2006 tarihinden itibaren 4/c yaşlılık aylılık bağlandığı, davalı tarafından 4/a ve 4/c kapsamında her iki aylığın ödenmesi talepli … 5. İş Mahkemesinde açılan Kurum işlemin iptali davasının reddine karar verilerek, Dairemizce onandığı, davacı Kurum tarafından 15.11.2006 – 24.01.2009 tarihleri arası yersiz ödenen 4/a aylıklarının tahsili talebiyle başlatılan icra takibine itiraz edilmesi üzerine eldeki davanın açıldığı Mahkemece, yapılan yargılama neticesinde iki ayrı kurumdan yaşlılık aylığının almasının mümkün olmadığı kurum işlemi yerinde olduğu, 5510 sayılı Yasanın 96/a kapsamında iadesi gerektiği gerekçesiyle isteğin kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
5510 sayılı Yasanın 96. maddesi, “Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler;
a)Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden,
b)Kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren (Değişik ibare:13.02.2011 – 6111 S.K./44. mad) yirmi dört ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, (Değişik ibare:13.02.2011 – 6111 S.K./44.mad) yirmi dört aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan, itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır. Alacakların yersiz ödemelere mahsubu, en eski borçtan başlanarak borç aslına yapılır, kanunî faiz kalan borca uygulanır. …” hükmünü içermektedir.
Somut olayda, davacının 4/a ve 4/c hizmetleri nedeniyle iki ayrı aylık alamayacağı, yersiz aylıkların iadesi yönündeki Mahkemenin kabulü iasabetli isede, 4/c çalışmaları karşısında talebe konu aylığın bağlanmasında kurumun hatalı işleminden kaynaklandığı dikkate alınarak yersiz ödenen aylıkların iadesi yönünde 5510 sayılı Yasanın 96/b maddesi kapsamında değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken yanlış hukuki değerlendirme ile karar verilmesi hata olup bozma nedenidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik araştırma ve hatalı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davalıya iadesine, 17/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.