YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/9940
KARAR NO : 2018/8969
KARAR TARİHİ : 06.11.2018
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, itirazın iptali takibin devamı ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davalının 03.02.1998 varideli …’a giriş bildirgesi ile vergi ve … odası kaydına istinaden 20.04.1982 tarihi itibariyle ilk tescilinin sağlandığı, vergi kaydının 06.05.1987, oda kaydının ise 13.01.1998 tarihi itibariyle sona erdiğinden bahisle aynı tarih itibariyle sigortalılığının sona erdirilmesini istediği, 04.02.1998 ve 18.02.1998 tarihinde prim ödemelerini yaptığı, 20.04.1982-13.01.1998 tarihleri arası 1479 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılık süresi esas alınarak 01.03.1998 tarihinden itibaren …’dan yaşlılık aylığı bağlandığı anlaşılmaktadır. Kurumca, tahsiste esas alınan sigortalılık süresine esas oda kaydının usulsüzlüğü nedeniyle 07.05.1987-13.01.1998 tarihleri arasındaki dönemin geçersiz sayılması sonucu iptali ile, yersiz aylık tahakkuku üzerine eldeki bu dava açılmıştır.
11.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanunun 58. Maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 54. maddede “Mülga 4355 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, … Odaları ve Ticaret Borsaları Kanunu, mülga 5373 sayılı … Dernekleri ve … Dernekleri Birlikleri Kanunu ve mülga 507 sayılı … ve Küçük Sanatkârlar Kanununa göre; … ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden kayıtları bulunmakla birlikte üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine, Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalılardan 22/3/1985 tarihinden sonraki sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır.4 üncü ve 7 nci maddeler ile 2926 sayılı Kanunun 2 nci, 5 inci ve 9 uncu maddelerine göre kayıt ve tescili yapılanların, sigortalılık tescil ve sürelerine esas tarımsal faaliyetleri ile ilgili kurum ve kuruluş üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine sigortalılıkları geçersiz sayılarak iptal edilenlerin, tescillerinin yapıldığı tarihten 31/12/2010 tarihine kadar geçen sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır. Ancak, tevkifat kesintisine binaen geriye dönük yapılan tescillerden, tevkifatın yapıldığı tarihte … odası kaydı bulunmayan, daha sonra geriye dönük tesis edilen kayıtlar geçerli kabul edilmez.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra birinci ve ikinci fıkralar uyarınca hizmet iptali yapılmaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Anılan maddede belirtildiği üzere, sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalıların sigortalılıklarının geçerli olabilmesi için, birinci şart … ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden yapılan kayıtların mevzuata uygun olarak yapılmaması gerekmekte olup, ihtilaf konusu dönemdeki oda kaydının sahtecilik yolu ile elde etmiş sigortalılar yönünden anılan düzenlemenin uygulanması mümkün değildir.
Mahkemece, davalının anılan geçici 54.maddenin öngördüğü düzenlemeden yararlanmak için davacı Kuruma yaptığı başvuru olup olmadığı, davacı Kurum tarafından bu yöndeki uyuşmazlığın devam ettirilip-ettirilmediği Kurumdan sorularak belirlenmelidir. Davalı hakkında açılan ceza davası olup olmadığı araştırılarak varsa dosya arasına alınmalı, ceza dosyası içerisinde davalının beyanları, ekspertiz raporları, kriminal incelemeler, beyan ve ifadeler ile, usulsüz kayda dair tespitler v.s getirtilerek incelenmeli; kurum müfettiş raporunun tamamı ekleri ile birlikte celp edilerek eklenmeli, davalıya ilişkin saptamalar, tespit ve beyanları içerir tüm kayıt -belgeler incelenerek doğruluğu araştırılmalı; usulsüz kayda dair ilgili odaya ait üye kayıt defterleri, karar defterleri getirtilerek incelenmeli; odaya aidat ödemesi yapılıp yapılmadığı usulünce araştırılmalı; varsa belgeler getirtilmeli, oda kaydının sahtecilik yolu ile sağlandığının anlaşılması halinde 5510 sayılı Kanunun geçici 54. maddesinin uygulanamayacağı gözetilmeli, bu halde dahi Kurumca, davalının anılan geçici 54. maddesinin öngördüğü düzenlemeden yararlandırılmış olması halinde istemin konusuz kalacağı değerlendirilmeli, sahteciliğin bulunmadığının anlaşılması halinde ise şimdiki gibi karar verilmelidir.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında araştırma ve inceleme yapılarak elde edilecek sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 06.11.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.