YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/6759
KARAR NO : 2016/7858
KARAR TARİHİ : 10.05.2016
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyarak isteğin kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraflar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
1)Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Hüküm İş Mahkemesinden verilmiştir. 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 8. maddesi hükmüne göre ise İş Mahkemelerinden verilmiş bulunan nihai kararların 8 gün içinde temyiz olunması gerekir.
Olayda hüküm, 08.03.2016 tarihinde davacı vekiline yöntemince tebliğ edilmiş, temyiz ise katılma yoluyla 17.03.2016 tarihinde vuku bulmuştur. İş mahkemelerinden verilen kararlara karşı katılma yoluyla temyiz olanağı bulunmadığı da gözetildiğinde, şu duruma göre davada 8 günlük temyiz süresi geçtiğinden, 01.06.1990 gün ve 1989/3 E. 1990/4 K. sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı da göz önünde tutularak davacı vekilinin temyiz dilekçesinin süre aşımı yönünden reddine,
2)Eldeki dosyada, davacının 15.09.2001-14.02.2006 tarihleri arasındaki hizmetlerinin tespiti istemli açmış olduğu davada mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyulmasına rağmen verilen kabul kararı eksik araştırma ve inceleme nedeniyle isabetsizdir. Mahkemece yapılacak iş, davacıyla ilgili varsa tüm belge ve kayıtlar işverenden istenilmeli, aynı çevrede faaliyet yürüten ve
davacının çalışmasını bilebilecek durumda olan tarafsız nitelikte işverenler ve bordrolu çalışanlar yöntemince saptanarak tanık sıfatıyla dinlenilmeli, uyuşmazlık konusu dönemde başkaca Kurum müfettişlerince inceleme yapılıp yapılmadığı sorulmalı, inceleme yapılmışsa belgeler getirtilmeli, işçilik hakları davasında dinlenen tanıkların anlatımlarında apartmanın doğal gaza geçtiğinin ifade edilmesi karşısında davalı apartman işyerinin tapu kayıt belgelerindeki bilgiler belirtilmek suretiyle doğalgaz kullanımının başladığı tarih ilgili Doğalgaz Genel Müdürlüğü ve Belediyeden sorulup açıklığa kavuşturulmalı, apartman karar defteri ile gelir gider defteri davalı işyerinden getirtilerek varsa çalışmaya dair kat malikleri kurulu kararı ile ücret ödeme kayıtları irdelenip değerlendirilmeli, kapıcı dairesinin dairenin elektrik, su, doğalgaz ve çevre temizlik vergisi gibi benzeri giderlerinin kim tarafından karşılandığı, apartman yönetimi tarafından karşılanmış ise bunun hangi hizmetin karşılığı olduğu, bu konuda alınmış bir karar bulunup bulunmadığı araştırılmalı, gerekirse bu belgeler dosya içerine konulmalı, davacının ikametinin neresi olduğu hususu araştırılmalı, talebe konu dönem hakkında davacının davalı apartmanda ikamet ettiğine dair muhtarlık kayıtları sorulmalı, davacının kocası yönünden bildirim olup olmadığı araştırılmalı, çalışmaların tam süreli mi yoksa kısmi süreli mi olduğu belirlenmeli, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde, iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı, davacının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu, çalışmanın varlığı ve kesintili olup olmadığı yöntemince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yargılama yapıldığından bozma gereği de yerine getirilmemiştir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin eksik araştırma ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ….’ne iadesine, 10.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.