YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/14846
KARAR NO : 2018/10945
KARAR TARİHİ : 20.12.2018
……
Dava, hizmet süresinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, ilâmında belirtildiği şekilde istemin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5510 sayılı……Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda; davacının eşinin 07/07/2014 tarihinde vefat etmeden önce 2006 ve 2014 yılları arasında …..okulunda kesintisiz çalışmalarının tespitini talep etmiştir. Mahkemece, davacının, davalı …..bağlı ilköğretim okulunda iddia edilen dönemlerde çalışmasına ilişkin davanın subut bulmadığından reddine karar karar verilmiştir.
Mahkemenin hükmü, eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında; davacının, kesintisiz olduğunu iddia ettiği çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; davacının, çalışmasının,……nezdinde olduğunun iddia edilmesi karşısında; çalışmanın geçtiği iddia edilen ilköğretim okulunda, dava döneminde, …….yapılan teftiş raporları celbedilmeli; …. Müdürlüğü’ne, dava döneminde, söz konusu ilköğretim okulunda çalışan idareciler ve öğretmenler ile okulun temizlik işleri ile ilgili çalışan olup olmadığı, okulun faaliyetine ne zaman son verildiği, okuldaki eğitim – öğretim dönemleri sorulmalı; ilköğretim okulunun bahçesinin büyüklüğü ve içerisindeki bitki ve ağaçlar araştırılarak, eğitim-öğretim dönemleri dışında sürekli bakıma ihtiyaç olup olmadığı saptanmalı; dava döneminde, çalıştığı tespit edilen, idareciler ve öğretmenler ile diğer çalışanlar re’sen bilgi ve görgülerine başvurulmalı; yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde, iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği ile iddia edilen çalışmanın kesintili olup olmadığı nazara alınmalı; böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip, takdir edilerek, varılacak sonuç uyarınca karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak, elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 20.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
……..