YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/8266
KARAR NO : 2015/8123
KARAR TARİHİ : 28.04.2015
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, rücûan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı … tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi Dr. … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu’nun 63. maddesidir.
1479 sayılı Yasa’nın 63. maddesinin, ikinci fıkrasının, ikinci cümlesine göre; Kurumun sigortalıya veya hak sahiplerine yaptığı Kanunda sayılan yardımların tutarı için üçüncü kişilere, istihdam edenlere ve diğer sorumlulara rücu etme hakkı vardır.
Kurumun rücu hakkı 1479 sayılı Kanun’un “Üçüncü kişinin sorumluluğu” başlıklı 63. maddesinde düzenlenerek rücu edilecek kişilerin sorumlulukları, üçüncü kişinin suç sayılan hareketi ile Kanunda belirtilen yardımların yapılmasını gerektiren bir halin doğması ve sigortalı yada hak sahiplerine yardım yapılması koşuluna bağlanmıştır.
1) Somut olayda, davalı …’ın % 100 kusurlu bulunduğuna ilişkin Mahkeme kabulü isabetliyse de, davalının hatır taşımacılığı iddiası yöntemince araştırılmamıştır.
Öğretide hatır taşıması konusunda bir kavram birliği olmadığı gözlemlenmekte, ancak “hatır için ücretsiz taşıma” ve “aracı hatır için ücretsiz kullandırma” tanımlamalarının benimsendiği görülmektedir.(BİLGE, Emin M.“Hatır İçin Taşınanın Uğradığı Zararların Trafik Sigortası Kapsamında Olup Olmadığı Sorunu ve Yargıtay Uygulaması”, EHFD 2001, C.V, S.1-4, s. 331-347.) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Genel hükümlerin uygulanması” başlığını taşıyan 87. maddesinde; yaralanan veya ölen kişi, hatır için karşılıksız taşınmakta veya motorlu araç, yaralanan veya ölen kişiye hatır için karşılıksız verilmiş bulunuyorsa, işletenin
veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğunun, genel hükümlere tabi olacağı belirtilmiş olup, hatır taşımasında araç sahibini borç altına sokmaya matuf bir irade mevcut olmadığı için bu taşımalarda ne bir taşıma sözleşmesi ne de başka bir akit vücut bulur. Hatır taşımacılığında yalnız yolcunun yararı söz konusu olduğu ve araç sahibi ivazsız bir şekilde hareket ettiği cihetle bu gibi hallerde 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 43-44. maddeleri (6098 sayılı … Borçlar Kanunu’nun 51-52. maddeleri ) uyarınca uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay içtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hakim, hatır taşımacılığının sabit olması halinde, tazminattan mutlaka belli bir oranda indirim yapma zorunda değilse de; bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.
Somut olayda, Mahkemece, hatır taşımacığı iddiası yöntemince incelenmemiş, davalı delilleri toplanmamıştır.
2) Rücu davalarında faiz başlangıcının, gelirler yönünden onay, diğer giderler yönünden sarf ve ödeme tarihi olduğunun gözetilmeksizin kaza tarihinden itibaren faize hükmedilmesi de isabetsizdir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu, hatır taşımacılığı olgusunun değerlendirilmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı … bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem hâlinde davalı …’a iadesine, 28.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.