YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/6896
KARAR NO : 2015/7810
KARAR TARİHİ : 27.04.2015
Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesine dayalı hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Eldeki davada; davacı, davalıya ait işyerinde 01.09.1983 tarihinde çalışmaya başladığının ve 4 ay boyunca kesintisiz çalıştığının tespitini talep etmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı, mülga 506 sayılı Kanunun 79. maddesidir. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re’sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacının davalı işyerine 01.09.1983 tarihinde işe girişine dair bildirgesi mevcut olup, Kuruma hak düşürücü süre içerisinde intikal ettiği anlaşılan ve davacıya ait kimlik bilgilerini içeren işe giriş bildirgesinin varlığı dikkate alınarak, işe giriş bildirgesinin düzenleme tarihindeki mevzuat hükümleri ile bir günlük çalışmaya karine oluşturduğu gözetilerek anılan tarih itibariyle bir günlük tespite karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması, isabetsizdir.
4 aylık çalışmanın tespiti ilişkin talep yönünden ise; Mahkemece, yapılacak iş, davacının çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; öncelikle, davacının çalışmaları ile ilgili tüm belgeler davalı Kurumdan, puantaj kayıtları ve ücret tediye bordrolarının asılları işverenden getirtilmeli, iş bu belgelerden sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın davacıya aidiyeti davacı tarafından kabul edilenler ile inkar edilip de aidiyeti ehil bilirkişi incelemesiyle saptananlardan yine davacı tarafından hata-hile-ikrah durumu iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşdeğerde delillerle kanıtlanması için davacıya delilleri sorulmalı; resen araştırma ilkesi doğrultusunda; talep edilen döneme ilişkin bordro tanıklarına ulaşılamadığından sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler yaptırılacak ayrıntılı kolluk araştırmasıyla yeniden saptanarak talep dönemine ilişkin özellikle mahkemece dinlenen tanık beyanında adı geçen…’in ve daha fazla kamu tanığının bilgi ve görgülerine başvurulmalı; çalışma iddiası ilgili işyeri denetimiyle sorumlu olan ilçe Belediye Başkanlığından, ilçedeki umumi hıfzı sıhha kurumundan, Emniyet Müdürlüğünden ve varsa Sanayi yönetiminden yeterince araştırılmalı; toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik inceleme, yanılgılı değerlendirme sonucunda dayanılarak hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
O hâlde, davacı vekilinin, bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 27.04.2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.