YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/17179
KARAR NO : 2015/21164
KARAR TARİHİ : 01.12.2015

Mahkemesi :Çorlu 1. İş Mahkemesi
Tarihi :17.04.2015
No :2013/46-2015/322

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, davalı şirket nezdinde, Kasım 2008 ile Haziran 2012 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespitini istemiştir. Mahkemece, davalı işyerinde 01.09.2009 dan itibaren 25.05.2012 tarihine kadar hükümde belirtildiği üzere sigortasız geçen çalışmaların sigortalı sayılmasının tespitine dair hüküm tesis edilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun 86. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar, kamu düzeni ile ilgili olduğundan, özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
İnceleme konusu davada dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir.
Davalı Kurum tarafından sunulan belgeler tetkik edildiğinde, davacı yanca dava dilekçesinde davalı işveren olarak gösterilen …. …. Turizm Ticaret Limited Şirketi adında iki dosya bulunduğu;1053360 sicil numaralı …. Turizm Ticaret Limited Şirketi adlı işyerinin 28.01.2009 tarihinde 506 sayılı Kanun kapsamına alındığı ve faal olduğu davacının iş bu şirkette 25.05.2012 tarihinde işe başladığı 12.08.2012 tarihinde çıkış yaptığı; yine aynı adlı 1074645 sicil numaralı işyerinin ise 23.05.2011 tarihinde 506 sayılı Kanun kapsamına alındığı ve halen faal olduğu davacının iş bu şirkette 14.08.2012 tarihinde işe başladığı 10.11.2012 tarihinde çıkış yaptığı hizmet cetvelinden anlaşılmakla; Mahkemece tespitine karar verilen hizmet süresinin açıklanan hangi sicil numaralı işyerlerinde gerçekleştirildiğinin infazda tereddüte neden olmayacak şekilde belirtilmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. Yine dosya kapsamında beyanları alınan taraf tanıkları ile bordro tanıklarının beyanları ile davalı şirket tarafından bilet satış tarihlerini gösterir dökümün yer aldığı cd nazara alındığında, davacının 01.09.2009 tarihinde davalı şirket nezdinde çalışmaya başladığının kabulünü gerektirir hüküm kurmaya yeterli delil bulunmadığı, bu kapsamda yapılan araştırmaların da eksik olduğu görülmüştür.
Yapılacak iş; davacının hangi sicil numaralı işveren şirket nezdinde hangi sürelerde çalıştığının tespiti amacıyla davacı duruşmaya çağrılıp isticvap edilmeli, davacının iddia ettiği çalışmalarının hangi tarihleri kapsadığı, hangi yıl başladığı hem de hangi sicil nolu işyerinde ifa edildiği hususlarında bilgi sahibi olabilecek, dava konusu dönemde davalı işverenin bordrolarında kayıtlı tespiti mümkün diğer kişiler ile gerektiğinde aynı yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş, kanaat edinmeye elverişli sayıda olanlar re’sen tespit edilerek beyanlarına başvurulmalı, sonradan dinlenen tanık beyanları ile önce dinlenen tanık beyanları arasında çelişki oluşması halinde bu çelişki giderilmeye çalışılmalı, davacının bildirim yapılmayan dönemler yönünden medula sisteminden de yararlanarak sağlık hizmeti alıp almadığı bunlara ilişkin tüm bilgi ve belgeler getirtilerek irdelenmeli, bu kapsamda davalı işverence düzenlenmiş sağlık belgesi olup olmadığı belirlenmeli, bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davalılardan … …. Turz. Tic. Ltd. Şti.’ne iadesine, 01.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.