YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/9985
KARAR NO : 2014/13689
KARAR TARİHİ : 03.06.2014
Mahkemesi : Tonya Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
Tarihi : 13.03.2014
No : 2014/15-2014/23
Dava, hak sahibi konumundaki davacıya ödenen ölüm aylığının kesilmesi işleminin iptali ile aylığın yeniden bağlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece, yetkisizlik kararı verilerek, dosyanın yetkili Ankara İş Mahkemesi’ne gönderilmesi yönünde hüküm kurulmuştur.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Hakkında verilen boşanma kararı, 24.05.2001 tarihinde kesinleşen davacıya, 03.02.1999 tarihinde yaşamını yitiren sigortalı babası üzerinden, 506 sayılı Kanun hükümlerine göre, hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla bağlanan ölüm aylığının, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığının belirlendiği gerekçesiyle, davalı Kurumca 19.07.2013 tarihinde gerçekleştirilen işlemle kesilerek, 19.10.2008 – 18.07.2013 döneminde yersiz ödendiği ileri sürülen aylıklar yönünden borç tahakkuk işlemi tesis edildiği, bu işlemin iptali için 30.01.2014 tarihinde açılan davada, Mahkemece; yasal süresi içerisinde davalı vekilince yetki ilk itirazında bulunulduğundan, Tonya’da davalı Kurumun şube ya da hizmet biriminin bulunmadığı ve davalı Kurum işleminin tesis edildiği Ankara İş Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır.
5510 sayılı Kanunun “Uyuşmazlıkların çözüm yeri” başlığını taşıyan 101. maddesinde, bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan durumlarda, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görüleceği belirtilerek görev konusu açıklanmış olmasına karşın, Kanunda yetkiye ilişkin herhangi bir genel düzenleme yapılmamıştır. “Primlerin ödenmesi” başlıklı 88. maddenin on dokuzuncu fıkrasında, Kurumun prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde Kurumun alacaklı biriminin bulunduğu yer iş mahkemesinin yetkili olduğu bildirilmiş ise de, bu hükmün, inceleme konusu davada uygulama yeri bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5. maddesinde, iş mahkemelerinde açılacak her davanın, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği açıklanmış, 15. maddesinde de, bu Kanunda açıklık bulunmayan durumlarda Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerinin uygulanacağı bildirilmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 16. maddesinde ise; haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesinin de yetkili olduğu yönünde özel yetki kuralı düzenlenmiştir.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında dava değerlendirildiğinde; Trabzon Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen araştırma sonucu, köyde ifadesine başvurulan kişilerin beyanları da değerlendirilerek Kurum işleminin tesis edildiği, çekişme konusu, davacı ve boşandığı eşinin fiilen birlikte yaşama olgusunun gerçekleştiği iddia edilen yerin, Tonya ilçesi sınırları içerisinde olduğu, bu halde, Tonya mahkemesinin yetkili olduğu dolayısıyla Mahkemece işin esasına girilip, uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yetkisizlik kararı verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 03.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.