YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/6191
KARAR NO : 2014/16546
KARAR TARİHİ : 03.07.2014
Mahkemesi :İvrindi Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
Tarihi :21.11.2012
No :2011/36-2012/268
Dava, rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum ile davalılardan DSİ Gen. Müd. ve Ö..-Sa Tem.Büro Kalorifer P.. Sağlık İlaç Tic. Ltd.Şti. avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava konusu somut olay ; 15.07.2008 tarihinde DSİ sigortalısı H.. Ö.. ile Ö..-Sa Tem.Büro Kalorifer P.. Sağlık İlaç Tic. Ltd.Şti. sigortalısı M.. K..’nun dere ıslah çalışması yaptıkları sırada davalılar murisi H.. A.. tarafından öldürülmesi sonucu meydana gelmiş olup davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Yasanın 10. ve 26/2. maddesidir.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davacı Kurum vekilinin tüm, davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2)Davacı Kurum, davada sigortalı M.. K.. açısından 506 sayılı Kanunun 10. maddesi kapsamında istemde bulunduğu halde, sigortalının işe girişinin süresinde Kuruma bildirilip bildirilmediği yöntemince araştırılmamıştır.
506 sayılı Yasanın 10. maddesinde, “Sigortalı çalıştırmaya başlandığının süresi içinde Kuruma bildirilmemesi halinde bildirgenin sonradan verildiği veya sigortalı çalıştırıldığının Kurumca tespit edildiği tarihten önce meydana gelen iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde ilgililerin sigorta yardımları Kurumca sağlanır… Ancak, yukarıdaki fıkralarda belirtilen sigorta olayları için Kurumca yapılan ve ilerde yapılması gerekli bulunan her türlü masrafların tutarı ile, gelir bağlanırsa bu gelirlerin 22’nci maddede sözü geçen tarifeye göre hesap edilecek sermaye değerleri tutarı, 26’ncı maddede yazılı sorumluluk halleri aranmaksızın, işverene ayrıca ödettirilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Davalı işverenin 506 sayılı Kanunun 10. maddesine göre sorumluluğu; kusursuzluk ilkesine dayanır. İş kazasında işverenin hiç kusuru olmasa bile, şayet sigortalının işe girişi süresinde Kuruma bildirilmemişse, Kurumca yapılan sosyal sigorta yardımlarından 10.maddeye göre sorumlu tutulması gerekir.
İşverenin, 506 sayılı Yasanın 10. maddesine dayalı tazmin sorumluluğunun sınırlarının belirlenmesi konusuna çözüm getiren, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun, 15.03.1995 T., 1994/800 E., 1995/166 K. sayılı ilamında “…Hal böyle olunca mahkemece yapılacak iş, hak sahiplerinin işverenden isteyebileceği tazminat (tavan) miktarını önce kusur durumunu hiç gözetmeksizin belirlemek ve belirlenen tazminat miktarını geçmemek üzere davalının olaydaki kusursuzluğu dikkate alınarak Borçlar Kanununun 43 ve 44. maddeleri uygulanarak varılacak sonuç uyarınca rücu alacağına hükmetme…” gereği öngörülmüş olup; işverenin sorumluluk sınırlarının belirlenmesinde, kendisinin kusurlu olup olmaması etkili bulunmakta, işverenin kusursuz bulunduğu durumlarda, ilk peşin sermaye değerli gelir miktarı olarak ortaya çıkan tazminat tavanından, Borçlar Kanunu’nun 43 ve 44. maddeleri uyarınca, % 50’den aşağı olmamak üzere indirim yapılarak, işverenin sorumlu olduğu tazminat tutarının belirlenmesi gerekmektedir.
İşverenin, 506 sayılı Kanunun 26. maddesi yanında 10. maddesi uyarınca sorumlu tutulması gerektiğinin tespiti halinde ise, işverenin %100 kusurlu olduğu kabul edilerek, hesaplanacak maddi tazminat miktarından, Borçlar Kanununun 43 ve 44. maddeleri uyarınca sigortalının kusurunun %50’sinden az olmamak üzere hakkaniyet indirimi yapılarak, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekir. Mahkemece, 506 sayılı Yasanın 9 ve 10. maddeleri kapsamında, davalı Ö..-Sa Tem.Büro Kalorifer P.. Sağlık İlaç Tic. Ltd.Şti. sorumluluğu irdelenmeksizin hüküm kurulmuş olması isabetsizdir.
2)Somut olayda; hükme esas alınan kusur raporunda, DSİ’ye %35, H.. A..’a % 50, sigortalı Hasbi Örün’e % 15 kusur verilmiş, davalı Ö..-Sa Tem.Büro Kalorifer P.. Sağlık İlaç Tic. Ltd.Şti ile sigortalı M.. K..’ya kusur izafe edilmemiştir.
Hükme esas alınan kusur raporunun 506 sayılı Yasanın 26. maddesi kapsamında ihlal edilen mevzuat hükümleri belirtilmeksizin soyut düzeyde olması nedeniyle uygun görülmemiş olup; mahkemece, öncelikle, iş kazasının gerçekleştiği iş kolu ile, işçi sağlığı ve işgüvenliği alanında uzman kişilerden seçilecek bilirkişi kurulundan yeniden kusur raporu aldırılmalı, oluşan kazaya karşı, hangi önlemlerin alınması gerektiği, işverence alınması gerekli önlemlerin neler olduğu, bunların alınıp alınmadığı ve alınmış tedbirlere sigortalı ve diğer ilgililerin uyup uymadığı hususları ortaya konulmalı, maddi oluşa ve kanuna uygun olarak, kusur oran ve aidiyetleri belirlenmeli sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki esaslar doğrultusunda yargılama yaparak, elde edilecek sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgı sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılardan DSİ Gen. Müd. ve Ö..-Sa Tem.Büro Kalorifer P.. Sağlık İlaç Tic. Ltd.Şti. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan DSİ Gen. Müd. ve Ö..-Sa Tem.Büro Kalorifer P.. Sağlık İlaç Tic. Ltd.Şti.’ne iadesine, 03.07.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.