YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/3243
KARAR NO : 2014/9462
KARAR TARİHİ : 29.04.2014
Mahkemesi : Kocaeli 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 10.12.2013
No : 2012/382-2013/581
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün davalı taraflar avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-) Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) 2001 – 15.01.2008 döneminde 506 sayılı Kanun hükümleri kapsamında tescilli olan davalı işverene ait çelik eşya üretiminin yapıldığı işyerinden davalı Kuruma bildirimi gerçekleştirilmeyen, hizmete ait herhangi bir yazılı kanıtı bulunmayan davacının istemi 01.11.2003 – 15.09.2009 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak geçen çalışma sürelerinin tespitine ilişkindir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
İnceleme konusu davada mahkemece yapılan yargılamada bazı tanıkların anlatımlarına dayanılarak istem aynen hüküm altına alınmış ise de işverence dönemsel sigorta primleri bordroları ile aylık prim ve hizmet belgelerinin düzenlenmediği 01.11.2003 – 01.06.2004, 01.11.2005 – 01.08.2007, 01.02.2008 – 15.09.2009 dönemleri yönünden elde edilen delillerin hüküm kurmaya elverişli olmadığı belirgindir. Bu bakımdan, öncelikle tescil dışı 15.01.2008 – 15.09.2009 tarihleri arasında işverenin vergi kayıt durumu ilgili vergi dairesinden araştırılmalı, sonrasında yukarıda belirtilen üç dönem yönünden, aynı çevrede faaliyet yürüten işverenler ve çalıştırdıkları kişiler yöntemince saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, belirdiği takdirde tanık anlatımları arasındaki çelişkiler giderilmeli, toplanan tüm kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu istemin aynen hüküm altına alınması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının isteği durumunda davalı S.. K..’a geri verilmesine, 29.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.