YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/2284
KARAR NO : 2014/5882
KARAR TARİHİ : 14.03.2014
Mahkemesi : Bünyan Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 29.05.2013
No : 2012/133-2013/92
Dava, hak sahibi konumundaki davalıya yersiz ödendiği ileri sürülen ölüm aylıklarının yasal faiziyle birlikte geri alınması istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı sonrasında davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi Yüksel tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Hakkında verilen boşanma kararı 29.04.2004 tarihinde kesinleşen davalıya, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu hükümleri kapsamında sigortalı olan babası üzerinden hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla bağlanan ölüm aylığının, boşandığı eşiyle 01.12.2009 tarihinde yeniden evlenmesi ve Kuruma evlenme yardımı için başvurması üzerine, yapılan araştırma sonucunda boşandığı eşi ile tekrar evlenmeden önce fiilen birlikte yaşadığının belirlendiği gerekçesiyle, Kurumca 2010 yılının Haziran ayında gerçekleştirilen işlemle kesilerek, 21.10.2008–20.12.2009 dönemi yönünden yersiz ödendiği ileri sürülen aylıklar yönünden borç tahakkuku işlemi tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 56. maddesinin ikinci fıkrasında, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıklarının kesileceği, bu kişilere ödenmiş olan tutarların, 96. madde hükümlerine göre geri alınacağı yönünde düzenleme yapılmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda verilen ilk hüküm, Dairemizce yapılan temyiz denetimi üzerine 30/04/2012 tarih 2011/3204 esas 2012/7564 karar sayılı ilam ile bozulmuş olup, mahkemece bozma kararına uyulmasına karar verilmiştir. Bozma kararına uyulmakla, bozma kararı lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak doğar ve mahkemece de bozma kararı doğrultusunda araştırma yapılması gerekir. (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı İBK) İncelenen iş bu dava dosyasında bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş olmasına rağmen mahkemece yapılan araştırmalarda uyuşmazlık konusu dönem (21.10.2008-20.12.2009) belirtilmeyerek, tarafların yeniden evlendikleri tarihten sonraki döneme ilişkin olarak araştırma yapılmak suretiyle bozma ilamının gereklerinin yerine getirilmediği anlaşılmıştır.O halde mahkemece bozma kararına uyulduğuna göre, bozma kapsamı doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılarak karar verilmesi gerekir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece bozma ilamının gerekleri yerine getirilmeyerek, davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının isteği durumunda davacıya geri verilmesine, 14.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.