YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/19427
KARAR NO : 2014/19922
KARAR TARİHİ : 17.10.2014
Mahkemesi : Giresun 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 27.06.2013
No : 2012/408-2013/345
Dava, yersiz ödenen tedavi giderlerinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkeme, ilâmında belirtildiği şekilde davanın reddine karar vermiştir
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Somut olay incelendiğinde; davalının murisine 2926 sayılı yasa kapsamında yaşlılık aylığı bağlanması gerekirken, 1479 sayılı yasa kapsamında yaşlılık aylığı bağlanması sonucu yapılan mahsup işlemi sonucunda 31/05/2004-06/10/2011 tarihleri arasında yersiz ödenen 23573,13 tl nin tahsili için açılan davada, mahkemece, davalının ölüm aylığı dışında başka bir gelirinin olduğunu gösterir bilgi ve belge bulunmadığı, davalıya verilen ölüm aylığının alındığı ve zorunlu ihtiyaçlar için harcandığı dikkate alındığında, davalının elinde kalan aylığının bulunmadığı, davalının kötü niyetli zenginleşmediği, bu konuda herhangi bir iradi ve ihmali davranışın da bulunmadığı, bu nedenle, davalının hatalı işlemden kaynaklanan yersiz ödemeyi iade yükümlülüğünün bulunmadığından bahisle, davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
5510 sayılı Yasanın 96. maddesi, “Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler;
a) Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden,
b) Kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, üç aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan, itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır…” hükmünü içermektedir.
5510 sayılı Yasanın 96. maddesi ile yeni bir düzenleme getirilmiş, sebepsiz zenginleşmenin kasıtlı kusurlu davranıştan veya Kurumun hatalı işleminden kaynaklanmasına bağlı olarak istirdadı mümkün ödeme miktarları belirlenmiştir. Kapsam belirlendikten sonra, ilgilinin Kurumdan alacağı yoksa geri alma işleminin genel hükümlere göre yapılacağı öngörülmüştür. 5510 sayılı Yasanın geçici maddelerinde ise, yersiz ödemelerin tahsili konusunda önceki hükümlerin uygulanması gereğini öngören herhangi bir kural yer almamaktadır.
Belirtilen nedenlerle; 5510 sayılı Yasanın 96. maddesi hükmünün, Kurumun yersiz ödemeden kaynaklanan alacakları konusunda süren uyuşmazlıklara uygulanması gerektiğinden, davalının, aylıktan kaynaklanan yersiz ödemeleri iade yükümünün 5510 sayılı Yasanın 96. maddesi hükmü uyarınca belirlenip sonucuna göre karar verilmesi gerekir.
Mahkemece, belirtilen hukuki ve fiili durumlar nazara alınmaksızın, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma sebebidir.
O hâlde, davacı Kurum vekilinin bu yönlerini amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, 17.10.2010 gününde oy birliğiyle karar verildi.