YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/15755
KARAR NO : 2014/18470
KARAR TARİHİ : 25.09.2014
Mahkemesi : Zonguldak 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 10.12.2013
No : 2013/509-2013/493
Dava, Alman R.Sigortasına giriş tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
10.04.1965 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak 01.11.1965 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin uzun vadeli sigorta kollarından olan “Malüllük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları(aylıkları)” başlıklı beşinci bölümde yer alan ve Ek Sözleşmeyle düzenlenen konuya ilişkin 29’uncu maddenin 4’üncü fıkrasında “Bir kimsenin Türk sigortasına girişinden önce bir Alman R.Sigortasına girmiş bulunması halinde, Alman R. Sigortasına girişi, Türk Sigortasına giriş olarak kabul edilir.” hükmü yer almaktadır. Anılan sözleşme hükmü ve sözleşme hükmünün düzenlendiği bölüm birlikte değerlendirildiğinde; bir kimsenin Türk sigortasına girmeden önce, malüllük, yaşlılık ve ölüm Sigortalarından Alman R.sigortasına girmiş bulunması halinde, R. Sigortasına giriş tarihinin, sözleşme hükmü kapsamında Türk sigortasına giriş tarihi olarak kabul edilmesi gerekeceği anlaşılmaktadır.
Öte yandan, Alman Sigorta Merci tarafından Alman mevzuatına göre, zorunlu prim süreleri (Türkçe deyişle uzun vade sigorta kollarından olan malüllük,yaşlılık ve ölüm sigortası) olarak adlandırılan sürelerin; zorunlu ödenen prim süreleri ya da hususi hükümlere göre primi ödenmiş veya ödenmiş varsayılan sürelerden oluştuğu belirtilmiştir. Nitekim Almanya Federal Cumhuriyeti Sosyal Yasa (SGB) VI.Kitab’ın (Alman Sosyal Kanunu) konuya ilişkin Yasal Aylık Süreleri’ni düzenleyen beşinci başlık 55’inci maddesi “Prim ödeme süreleri, mecburi veya isteğe bağlı sigorta primlerinin ödendiği sürelerdir. Özel yasalara göre ödenmiş kabul edilen mecburi sigorta primlerine ilişkin süreler de, mecburi sigorta primlerinin ödendiği süreler olarak kabul edilir.” hükmünü içermektedir. Bu kapsamda özel yasa niteliğindeki Analığın Korunmasına Dair Yasa ve ilgili özel yönetmeliklerde hamilelik / analık koruması sürelerinin, ödenmiş varsayılan prim süresi olarak kabul edildiği belirtilmektedir.
Somut olayda; dava dosyası içerisinde yer alan Alman Sigorta Kurumuna ait sigorta hesabında, davacının 08.02.1981 tarihinden itibaren “Mutterschutz / Schwangerschaft (hamilelik / analık koruması)” sürelerinin bulunduğu belirtilmiş olup, bu sürenin yukarıda bahsedilen Uluslararası Ek Sözleşme hükmü kapsamında, uzun vadeli sigorta kollarından olan malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından Alman R. Sigortasına giriş niteliğinde bir sigortalılık girişi olması karşısında, anılan tarih esas alınarak hüküm kurulması gerekirken, söz konusu sürelerin çalışma süreleri olmadığından bahisle davanın reddine karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 25.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.