YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/15622
KARAR NO : 2014/17072
KARAR TARİHİ : 11.09.2014
Mahkemesi : Bursa 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 01.07.2013
No : 2010/1070-2013/400
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün davalılar avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davalı işverene ait işyerinden davalı Kuruma, 14.10.2000 – 31.12.2000, 01.01.2007 – 22.09.2008 dönemlerinde tam gün üzerinden eksiksiz, 01.01.2001 – 31.12.2006 döneminde kısmi bildirimleri gerçekleştirilen davacının imzalarını içeren ücret bordrolarının kanıt olarak mahkemeye sunulduğu anlaşılmakta olup 14.10.2000 – 22.09.2008 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak geçmesine karşın bildirilmeyen çalışmaların tespitine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda tanık anlatımlarına dayanılarak karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır. Diğer taraftan, kural olarak işe giriş bildirgeleri ve ücret ödeme bordroları sigortalının imzasını içermelidir. Anılan belgelerde yer alan imzaların sigortalıya aidiyeti belirlenmiş ve hata, hile veya ikrah sonucu imzalandığı kanıtlanmamış ise birden fazla işe giriş bildirgesinin varlığı sigortalının o işyerinde kesintili çalıştığına, işyerinden yapılan kısmi bildirimler de bordrolarda yazılı gün sayısı kadar çalıştırıldığına karine oluşturmaktadır ve bunların aksi, eş değer delillerle kanıtlanmalı, bu kapsamda tanık anlatımlarına değer verilmemelidir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında yapılan değerlendirmede, ücret bordrolarındaki imzaların davacıya ait olduğu davacı vekilince kabullenildiği göz önünde bulundurulduğunda, kısmi bildirimleri içeren imzalı bordrolara ilişkin dönemlerdeki hizmet iddiasıyla ilgili olarak, söz konusu yazılı belgelerin aksini eş değer kanıtla ispatlaması için davacıya kabul edilebilir süre tanınarak sunacağı delilleri irdelendikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu, yukarıda öngörülen ispat yöntemi izlenmeden tanık anlatımlarına dayanılarak istemin kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı taraflar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının isteği durumunda davalı P. K. ve T. K. San. ve Tic.Ltd.Şti.’ne geri verilmesine, 11.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.