YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/15237
KARAR NO : 2014/20633
KARAR TARİHİ : 27.10.2014

Mahkemesi : Konya 2. İş Mahkemesi
Tarihi : 16.04.2014
No : 2012/106-2014/167

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum ve K..Yemek Sağ. Medikal İhr. İth. San. Tic. Ltd. Şti vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Yasa’nın 86. maddesi ile 506 sayılı Kanunun 79. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı, 2007 Nisan ile 27.02.2011 tarihleri arasında davalı işverenler nezdinde geçen çalışmaların tespitini istemiştir. Hizmet cetvelinin incelenmesinden, davacının 30.09.2010-28.02.2011 tarihleri arasında davalı şirketten bildirimleri olduğu anlaşılmıştır. Selçuklu Belediye Başkanlığı’ndan gelen 11.07.2012 tarihli cevabi yazıdan, 23.07.2004-08.05.2008 tarihleri arasında davalı H.. G.. tarafından 08.05.2008 tarihinden itibaren davalı şirket tarafından N.. H.. Parkı içinde bulunan Kafeterya’nın işletildiği belirgindir. Konya 11. Noterliği’nin 31.01.2011 tarihli vekaletnamesinde, davalı H.. G..’in kısıtlanarak adına vasi olarak diğer davalı M.. G..’in tayin edildiği ancak gerekçeli kararın atanan bu vasi yerine asile yapıldığı görülmüştür. Mahkemece, dinlenen tanık beyanlarıyla, davanın kısmen kabulüne, davacının, davalı H.. G..’e ait işyerinde 15.04.2007 – 07.05.2008 tarihleri arasında, davalı K… Yemek Sağlık Medikal İthalat İhracat San. Tic. Ltd. Şti. ‘ne ait işyerinde 08.05.2008 – 29.09.2010 tarihleri arasında çalıştığının tespiti ile davalı M.. G.. hakkındaki davacının husumetten red kararı verilmiştir.
Mahkemece, yapılacak iş, öncelikle, davalı H.. G..’in halen kısıtlı olup olmadığı araştırılarak, çıkacak sonuca göre kısıtlı ise vasisine tebligatın usulsüne uygun olarak yapılması, ayrıca davacının çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; davacının çalışmaları ile ilgili tüm belgeler davalı Kurumdan, puantaj kayıtları ve ücret tediye bordrolarının asılları işverenlerden getirtilmeli, H.. G.. adına tescilli işyeri olup olmadığı varsa kapsamı araştırılarak ilgili dava konusu dönem bordroları dahil tüm belgeler davalı kurumdan; ücret ödeme makbuzları, vizite belgeleri ve puantaj kayıtları ise işverenden getirtilmeli, iş bu belgelerden sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın davacıya aidiyeti davacı tarafından kabul edilenler ile inkar edilip de aidiyeti ehil bilirkişi incelemesiyle saptananlardan yine davacı tarafından hata-hile-ikrah durumu iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşdeğerde delillerle kanıtlanması için davacıya delilleri sorulmalı; resen araştırma ilkesi doğrultusunda; davalı Kuruma verilmiş dönem bordrolarından kayden çalışması görünen ve uyuşmazlığa konu dönemi kapsar şekilde çalışması bulunan tanıklardan kanaat edinmeye yetecek kadarının re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı; talep edilen döneme ilişkin bordro tanıklarına ulaşılamadığı takdirde sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum ve K.. Yemek Sağ. Medikal İhr. İth. San. Tic. Ltd. Şti. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı K. Y.. Sağ. Medikal İhr. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınmasına, 27.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.