YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/12876
KARAR NO : 2014/16337
KARAR TARİHİ : 02.07.2014
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, 506 sayılı Kanun hükümleri gereğince eşi üzerinden ölüm aylığı almakta olan hak sahibinin anılan Kanuna tabi sigortalı babası üzerinden de ölüm aylığına hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı sonrasında davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-) Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurum vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) Davanın yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanunun “Aylığın başlangıcı” başlığını taşıyan 70/1. maddesinde, sigortalının ölümünde ölüm sigortasından hak sahibi kimselerine bağlanacak aylıkların, ölümle aylığa hak kazandıkları tarihten sonraki aybaşından başlayacağı belirtilmiş, “Zamanaşımı ve hakkın düşmesi” başlıklı 99/1. maddesinde, bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazalarıyla meslek hastalıkları ve ölüm sigortalarından hak kazanılan gelir ve aylıkların, hakkı doğuran olay tarihinden itibaren 5 yıl içinde istenmezse zamanaşımına uğrayacağı, bu durumda olanların gelir ve aylıklarının, yazılı istek gününü izleyen aybaşından itibaren başlayacağı öngörülmüş, diğer taraftan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren “Zamanaşımı, hakkın düşmesi ve avans” başlığını taşıyan 97/1. maddesinde ise bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan durumlarda, iş kazası, meslek hastalığı, vazife malûllüğü ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı günden itibaren 5 yıl içinde istenmeyen kısmının zamanaşımına uğrayacağı açıklanmıştır.
Şu durumda, 99/1. madde gereğince 5 yıl içinde istenmediğinden tümüyle zamanaşımına uğrayan gelir ve aylığın, ancak yazılı başvuru tarihini izleyen aybaşından itibaren ve geriye dönük olmamak üzere bağlanabilmesine karşın 97/1. maddede, gelir ve aylığın 5 yıl içinde istenmeyen kısmının zamanaşımına uğrayacağı
belirtilerek her bir gelir ve aylık için 5 yıllık zamanaşımı süresi benimsenmiş, 99/1. maddede yer alan, gelir ve aylıkların yazılı talep gününü izleyen aybaşından itibaren başlayacağı yönündeki hükme paralel düzenleme yapılmamış olmakla buna göre hak sahipleri bakımından daha lehe olan 5510 sayılı Kanun hükmünün uygulanması gerekmektedir.
1995 yılında sigortalı babasını yitiren, 18.07.2003 tarihinde sigortalı eşinin ölümü üzerine kendisine ölüm aylığı bağlanan, hakkı doğuran olay niteliğindeki eşinin ölüm gününden itibaren 99/1. maddeye göre 5 yıllık zamanaşımı süresi geçtikten sonra 15.06.2012 tarihinde Kuruma başvurarak babası üzerinden de aylık bağlanmasını isteyen davacının, 97/1. maddenin yürürlüğe girdiği 01.10.2008 gününden başlayarak doğan ölüm aylıkları yönünden tahsis başvuru tarihi olan 15.06.2012 itibarıyla 5 yıllık zamanaşımı süresi dolmadığından, ölüm aylığının 01.10.2008 gününden itibaren bağlanması gerekmektedir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme sonucu ölüm tarihinin aylık başlangıcı olarak benimsenmesi isabetsiz olduğu gibi, hüküm fıkrasında, hak kazanılan sosyal sigorta yardımı türünün karıştırılması ve ayrıca 506 sayılı Kanunda bulunmayan “yetim aylığı” ibaresine yer verilmesi de usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki bu aykırılıkların giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun geçici 3. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
S O N U Ç : Hükmün 1. paragrafında yer alan “18/07/2003” tarihinin çıkartılarak yerine “01.10.2008” tarihinin, “gelirinin” sözcüğünün çıkartılarak yerine “aylığının” sözcüğünün, “yetim” sözcüğünün çıkartılarak yerine “ölüm” sözcüğünün yazılmasına ve bu şekliyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 02.07.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.