YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/10749
KARAR NO : 2014/16616
KARAR TARİHİ : 08.07.2014

Mahkemesi : Feke Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 18.12.2013
No : 2011/34-2013/279

Rücuan tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; ilâmda yazılı nedenlerle davanın kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davacı ve davalılardan Y.. İnş.Tur.San. ve Tic.Ltd.Şti. ve E.. İnş. ve Tic.Ltd.Şti. vekillerince istenilmesi ve E.. İnş. ve Tic.Ltd.Şti. vekilince de duruşma talep edilmesi üzerine, dosya incelenerek, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 08.07.2014 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü duruşmalı temyiz eden davalı adına gelen olmadı. Karşı taraf adına Av. B.. U.. K.. ile davalı Y.. İnş.Tur.San. ve Tic.Ltd.Şti. adına Av. C.. C.. geldiler. Diğer davalı adına gelen olmadı. Duruşmaya başlanarak, hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı günde Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava; 30.06.2009 tarihli iş kazasında, ölen sigortalının hak sahiplerine bağlanan gelirlerin davalı işverenlerden tahsili istemine ilişkin olup, davanın Yasal dayanağı olay tarihinde yürürlükte bulunan ve 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunudur.
1-5510 sayılı Kanunun “İş Kazası ve Meslek Hastalığı ile Hastalık Bakımından İşverenin ve Üçüncü Kişilerin Sorumluluğu” başlıklı 21’inci maddesinin birinci fıkrasında; “iş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir. İşverenin sorumluluğunun tespitinde kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır.” hükmüne yer verilmiştir.
Kastı ya da sigortalının sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı hareketi ile iş kazası veya meslek hastalığına neden olan işveren, sigortalı veya hak sahibine karşı tazminat ödeme yükümlülüğü altında bulunmaktadır. Madde metninden anlaşılacağı üzere, bu durumda sigortalı ya da hak sahiplerine sosyal sigorta yardımlarında bulunan Kurumun yaptığı yardımları, işverenden rücuan isteme hakkı vardır. İşverenin borcunun sözleşmeden aykırılık kaynaklı olup, geçerli bir borç olduğu ve alacaklı konumundaki sigortalı veya hak sahibinin bu yardımlarla kısmen ya da tamamen tatmin edildiği açıktır. Burada sigortalı veya hak sahibine Kurumca bağlanan gelirler yönünden tazminat miktarı başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri olarak öngörülmüştür. Ancak açıkça söz konusu tutarın, sigortalı veya hak sahibinin işverenden isteyebileceği tutarı aşamayacağı, bir başka deyişle Kurumun rücu hakkının anılan tutara bağlı ve sınırlı olduğu düzenlenmiştir. İşverenden istenebilecek tutarın belirlenmesi ise, bir gerçek zarar hesabını zorunlu kılmaktadır.
Mahkemece; yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkeler uyarınca gerçek zarar tavan hesabı yapılmaksızın karar verilmiş olması isabetsiz bulunmuştur.
2-Davaya konu somut olayda; Feke-1 HES tünel inşaatının tabanında deliklerin tıkanmaması için kırıntıları temizlediği sırada aynadan kopan büyük bir bloğun sigortalının sırtına düşmesi şeklinde gerçekleşmiş, Mahkemece; hükme esas alınan kusur raporunda davalılar E.. İnş. Ve Tic. Ltd. Şti., Y.. İnş. Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve A.. Enerji Elektrik Tic. Ve San. A.Ş. % 80 oranında, kazalı %20 oranında kusurlu bulunmuştur. Zararlandırıcı sigorta olayında tarafların kusur oran ve aidiyetlerini ayrı ayrı belirlemeyen raporun hüküm atına alınmış olması isabetsiz bulunmuştur.
Mahkemece, öncelikle olayın ne şekilde oluştuğu, dosya içeriğindeki tüm deliller takdir olunarak çelişki giderilerek belirlenmeli, tarafların iddia ve savunmaları değerlendirilip, dava konusu iş kazasının gerçekleştiği iş kolu ile, işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında uzman kişilerden seçilecek bilirkişi kurulundan, yapılacak incelemeyle; mevzuat uyarınca hangi önlemlerin alınması gerektiği, bu önlemlerin işverence alınıp alınmadığı ve alınmış önlemlere sigortalının uyup uymadığı yönleri yargısal denetime elverir biçimde irdeleyen ve davalı işverenlerin ayrı ayrı kusur oranlarını belirleyen rapor alınması gerektiği gözetilip, varılacak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken, hatalı değerlendirme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı ile davalı vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, davacı avukatı yararına takdir edilen 1.100,00 TL duruşma avukatlık parasının E.. İnş. ve Tic.Ltd.Şti.’ne yükletilmesine, davalılardan Y.. İnş.Tur.San. ve Tic.Ltd.Şti. avukatı yararına takdir edilen 1.100,00 TL duruşma avukatlık parasının davacıya yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde davalılardan E.. İnş. ve Tic.Ltd.Şti. ve Y.. İnş.Tur.San. ve Tic.Ltd.Şti.’ne iadesine, 08.07.2014 gününde oybirliği ile karar verildi.