YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/6445
KARAR NO : 2013/19246
KARAR TARİHİ : 28.10.2013
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, … isimli işyerinde aralarında bağlantı bulunan değişik işverenler nezdinde çalıştığını iddia ederek, davalıya ait işyerinde 01.05.1993-31.08.1995 tarihleri arasında geçen ve kuruma bildirilmeyen hizmet süresinin tespitini talep etmiş olup; Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 18.07.1994-31.08.1995 tarihleri arasında 462824 sicil sayılı işyerinde geçen ve kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki dava dosyasına konu somut olayda; Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme, hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Dosya kapsamına göre, davacının 18.07.1994 işe giriş tarihli, … Ocakbaşı-… unvanlı işyerinden verilen işe giriş bildirgesinin bulunduğu, 15.03.1997-31.12.1997 tarihleri arasında davalı adına tescilli 462824 sicil sayılı işyerinden; 01.01.1998-01.07.2000 tarihleri arasında … Turz. Otel. İnş. Oto. San. Tic. Ltd. Şti. adına tescilli 30347 sicil sayılı işyerinden; 02.08.2000-01.09.2003 tarihleri arasında … Oto. Tic. Ltd. Şti. adına tescilli 13175 sicil sayılı işyerinden; 17.04.2003-08.06.2007
tarihleri arasında … Turz. Otelc. İnş. Oto. San. Tic. Ltd. Şti. adına tescilli 1043696 sicil sayılı işyerinden; 09.06.2007-13.04.2010 tarihleri arasında … İth. İhr. Nakl. ve Tic. A.Ş. adına tescilli 1044708 sicil sayılı işyerinden hizmet bildirimi bulunduğu ve askerlik döneminin 31.08.1995-28.02.1997 tarihleri arası olduğu, biri davacının akrabası olan soyut tanık beyanlarına dayanılarak hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır.
O halde yapılacak iş; öncelikle uyuşmazlık konusu dönemde davacının çalışmalarının geçtiği işyeri veya işyerleri, çalışmanın niteliği tereddütsüz belirlenmeli, çalışmanın müdür olarak geçtiği iddiası karşısında varsa resmi kurumlarda, vergi dairesi, noter, belediyede bulunan kayıtlar araştırılmalı, işyerinde meydana gelen olay nedeniyle yürütüldüğü bildirilen İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2002/392 Esas sayılı dosyası celp edilerek incelenmeli, bu bağlamda tarafların gösterdiği tüm deliller toplanarak birlikte değerlendirilmeli, davacı ile birlikte çalışan ve dosya arasına getirtilen bordrolarda kayıtlı kişiler ile aynı yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler gerekirse kolluk aracı kılınıp saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, tespiti istenen dönemde işyerinde Kurum müfettişlerince inceleme yapılıp yapılmadığı sorulmalı, inceleme yapılmışsa belgeler getirtilmeli, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar avukatlarının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davalılardan …’a iadesine, 28/10/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.