YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/2724
KARAR NO : 2013/19527
KARAR TARİHİ : 31.10.2013
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün davalılar avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1990 – 31.12.1994 tarihleri arasında 506 sayılı Kanun kapsamında bulunan …İlkokulu Koruma Derneği adına tescilli işyerinde 01.10.1992 günü çalışmaya başladığı yönünde hakkında düzenlenen işe giriş bildirgesi 28.10.1992 tarihinde davalı Kuruma verilen davacının 01.10.1994 – 31.12.1994 döneminde tam gün üzerinden eksiksiz bildiriminin gerçekleştiği anlaşılmakta olup 01.10.1992 – 01.10.1994 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak geçmesine karşın bildirimi yapılmayan çalışma sürelerinin tespitine ilişkin davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir.
Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
İnceleme konusu davada, uyuşmazlık konusu dönemi içerir tüm sigorta primleri bordroları ile bu bordrolarda bildirimleri yapılan sigortalıların hizmet cetvelleri Kurumdan getirtilerek anılan kişilerin veya yöntemince belirlenecek, aynı okulda 657 sayılı Kanun hükümleri gereğince görev yapmış kamu görevlilerinin bilgi ve görgülerine başvurulmalı, aramalara karşın bu kişilere ulaşılamadığı takdirde aynı çevrede faaliyet yürüten işverenler ve çalışanlar yöntemince saptanarak dinlenilmeli, özellikle okulların kapalı olduğu tatil dönemlerinde de çalışmanın gerçekleşip gerçekleşmediği ortaya konulmalı, belirdiği takdirde tanık anlatımları arasındaki çelişkiler giderilmeli, toplanan kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu, yukarıda belirtilen niteliklere sahip olmayan tanıkların anlatımlarına dayanılarak davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilmen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 31.10.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.