YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/25317
KARAR NO : 2014/6935
KARAR TARİHİ : 27.03.2014
Mahkemesi : Mersin 2. İş Mahkemesi
Tarihi : 25.06.2013
No : 2010/597-2013/442
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün davacı avukatı ile davalı S.. B.. avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-) Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurum vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Davalı işveren şirkete ait 1581 ve 5045 sicil numaralı işyerlerinden 08.12.2006 – 04.01.2007, 05.09.2007 – 30.06.2009, 01.09.2009 – 30.06.2010 dönemlerinde davalı Kuruma tam gün üzerinden eksiksiz bildirimleri gerçekleştirilen davacının 29.07.2010 ve 07.02.2011 tarihlerinde işbu hizmet tespiti davalarını açarak 01.09.2005 – 30.06.2006, 01.09.2006 – 30.06.2007, 01.09.2007 – 30.06.2009, 01.09.2009 – 30.06.2010 dönemlerinde anılan şirkete ait özel okulun kantin ve yemekhanesinde hizmet akdine tabi olarak geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespitini istediği, yargılama aşamasında dinlenen tanıklar arasında yer alan V.H. ile diğer tanıkların anlatımları sonucu okulun kantin ve yemekhanesinin 2005 – 2006 eğitim öğretim döneminde anılan kişi tarafından işletildiğinin anlaşılması üzerine bu kez davacı tarafından söz konusu kişiye karşı 30.03.2012 günü yeni dava açılarak 01.09.2005 – 30.06.2006 döneminin hüküm altına alınmasının istenildiği belirgin bulunmakla, birleştirilerek görülen davalarda mahkemece yapılan yargılamada, davalı V.Hızlıoğlu bakımından 01.09.2005 – 30.06.2006 dönemine ilişkin istem hak düşürücü süre nedeniyle reddedilip diğer davalılar ve dönemlere ilişkin olarak yalnızca 05.01.2007 – 30.06.2007 dönemindeki sigortalılık süresi hüküm altına alınmıştır.
Davanın yasal dayanakları 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddeleri olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında dava değerlendirildiğinde; 01.09.2005 – 30.06.2006 dönemine yönelik olarak 2010 ve 2011 yıllarında yasal 5 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılan ilk iki davada istemde bulunulması, yargılama aşamasında işveren kimliği doğru belirlenerek somut olayın özelliğine göre kabul edilebilir nitelikteki bu yanılgı karşısında kendisine daha sonra açılan dava ile husumet yöneltilmesi ve özellikle sosyal güvenlik hukuku ilkeleri gözetildiğinde anılan döneme yönelik istemin hak düşürücü süreye uğramadığı belirgindir. Bu bakımdan, söz konusu dönem hakkında işin esasına girilerek toplanan kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalı, mahkemece reddedilen 01.09.2006 – 08.12.2006 ve 01.09.2007 – 05.09.2007 tarihleri arasındaki dönemlere ilişkin olarak da tanıkların net ve aydınlatıcı anlatımları ile tüm dosya içeriğine göre çalışma iddiasının kanıtlandığı dikkate alınmalıdır.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının isteği durumunda davacıya geri verilmesine, 27.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.