YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/24596
KARAR NO : 2014/7275
KARAR TARİHİ : 31.03.2014

Mahkemesi : Nevşehir 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 01.10.2013
No : 2013/194-2013/591

Dava, Kurum işleminin iptali ile davacının, 30.10.1995-30.04.2003 tarihleri arasında, 506 sayılı Kanun kapsamında isteğe bağlı sigortalı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı SGK vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
16.05.1995 günlü dilekçesi üzerine 01.06.1995 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanun hükümleri kapsamında isteğe bağlı sigortalılığı başlatılan, 01.06.1995 ile 31.10.1995 tarihleri arasında düzenli prim ödemesi bulunan davacı, 20.02.2013 tarihli dilekçesi ile Kuruma başvurarak prim borçlarının tarafına bildirilerek yeniden ödemek istediğini belirttiği, Kurum tarafından verilen cevapta; 16.05.1995 tarihli müracaatına istinaden 01.06.1995 tarihi itibariyle isteğe bağlı sigortalılığının başlatıldığını 30.10.1995 tarihi itibariyle de sigortalılığının sona erdiği, isteğe bağlı sigorta prim borcunun bulunmadığı belirtilmiş olup; davacı, 30.10.1995 tarihinden 30.04.2003 tarihine kadar olan dönemde de isteğe bağlı sigortalı olduğunun tespiti istemi ile dava açmıştır.Mahkemece, 24/04/2003 tarih ve 25088 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4842 sayılı Yasanın yürürlük tarihinden önceki isteğe bağlı sigortalılığının ve prim borcunun mevzuata göre ödenmesi imkanının ortadan kalkmadığı, davacının isteğe bağlı sigortalılık prim borcu olduğu kanaatine ulaşılarak 30.10.1995 ile 30.04.2003 tarihleri arasında isteğe bağlı sigortalı olduğu kabul edilmiştir.
Davanın yasal dayanaklarından olan, 06.08.2003 günü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu’nun geçici 1. maddesinin (K) fıkrasında; 506 sayılı Kanunun 85. maddesine göre isteğe bağlı olarak devam eden sigortalıların, öngörülen süre içerisinde Kuruma yazılı başvurmaları durumunda, 30.06.2003 tarihi itibarıyla prim ve gecikme zammı borçlarının yeniden yapılandırılarak belirleneceği, taksitlendirme anlaşması yapılan borçluların, ödeme yükümlülüklerini bir takvim yılı içinde art arda üç kez yerine getirmemeleri durumunda bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkını kaybedecekleri, yapılandırma isteminde bulunup, anılan yükümlülüğü yerine getiren isteğe bağlı sigortalılar hakkında 506 sayılı Kanunun geçici 85. maddesinin c bendi hükmünün uygulanmayacağı, belirlenen sürede 506 sayılı Kanunun 85. maddesinin (D) bendinin c alt bendine göre isteğe bağlı sigortalılığı sona erenlerden istemde bulunanlar hakkında da bu hükmün uygulanacağı belirtilmiştir. Diğer taraftan, 01.04.2006 günü itibarıyla yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Prim Alacaklarının Yeniden Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında 5458 sayılı Kanunun 1’inci maddesinin ilk fıkrasında; 506 sayılı Kanunun 85. maddesine göre prim ödeyen isteğe bağlı sigortalıların 01.05.2003 tarihinden 31.03.2005 tarihine kadar isteğe bağlı sigortalılıklarının devam ettiği süre içerisindeki prim borçlarının, belirtilen süre içinde Kuruma yazılı olarak başvurmak koşulu ile bu madde ve 3.madde hükümlerine göre yeniden yapılandırılacağı yönünde düzenleme yapılmış, 3. maddesinin altıncı fıkrasında; bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 4958 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin (K) fıkrası uyarınca borçlarını taksitlendirip öngörülen koşullara uygun olarak ödemekte olanların, kalan borç tutarları için başvuru süresi içinde istemeleri durumunda, yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanabilecekleri, bu takdirde, daha önce yapılmış olan tecil ve taksitlendirme işleminin bozularak taksitlendirme koşullarına uygun olarak daha önce ödenmiş olan taksit tutarlarının, Kurumun mevzuatına göre mahsup edildikten sonra kalan borçların vadesinde ödenmemiş alacak kabul edileceği hüküm altına alınmıştır.
Açıklanan yasal düzenlemeler ışığı altında yapılan değerlendirmeye göre; davacı yasal süresi içinde Kuruma başvurarak 4958 ve 5763 sayılı Kanun hükümlerine göre prim borçları yönünden yeniden yapılandırma isteminde bulunmadığından söz konusu kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedildiği gibi, art arda üç ay prim ödememe olgusu karşısında, 506 sayılı Kanunun 85. ve geçici 85. maddeleri gereğince isteğe bağlı sigortalılığı da primi ödenmiş son ayın bitiminden itibaren sona ermiştir.
Yukarıdaki yasal düzenlemeler ve açıklamalar ile ortaya çıkan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulduğunda; davanın reddine karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 31.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.