YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/24516
KARAR NO : 2014/572
KARAR TARİHİ : 17.01.2014

Mahkemesi : Elazığ İş Mahkemesi
Tarihi : 11.09.2013
No : 2011/915-2013/550

Dava, resen işyeri tescil işleminin iptali ve Kurum’a prim borcu bulunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, bozma üzerine, ilamında belirtilen gerekçe ile isteği hüküm altına almıştır.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Davacının, aleyhine düzenlendiği belirtilen idari para cezalarına ilişkin eldeki dosyada bir talebi bulunmadığı halde; talep aşılarak, idari para cezasının iptaline karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırıdır. Kaldı ki, idari para cezasının iptaline ilişkin davalar idari yargının görevine girmektedir.
2-Davacı, otobüsle şehirlerarası yolcu taşıma işi nedeniyle yeni bir işyeri tescil ettirmeksizin, şoförlüğünün kendisi ve daha önceden Kurum’a tescili bulunan nakliye işi işyerinden bildirilen sigortalı tarafından yerine getirildiğini; muavin ve hostesin ise, taşıma sözleşmesi yapılan davadışı E.. Şehirlerarası Uluslararası Taşımacılık San. Tic. Ltd. Şti. tarafından çalıştırılıp, sigortaya bildirilen çalışanlarca yapıldığını; yeni işyeri tesciline ilişkin Kurum işleminin iptali ile, eksik işçilik bildirildiği iddiası ile çıkarılan prim borcunun yersiz olduğunu belirterek, borçlu olmadığının tespitini istemiş; Mahkemece, davacının, finansal kiralama yoluyla edindiği otobüsün işletmesini davadışı Elazığlılar Taşımacılık şirketine verip, kendisinin de şoför olarak çalıştığı, işverenliğinin bulunmadığı; kaldı ki, kendisi dışındaki sürücünün diğer nakliye işyerinden, muavinlerin ise Elazığlılar şirketinden bildirildiği gerekçesi ile, işyeri tescil ve prim borcuna ilişkin işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Davacının finansal kiralama yoluyla satın aldığı otobüsü, yaptığı sözleşme ile davadışı Elazığlılar şirketi ünvanı altında yolcu taşıyarak kendisinin işlettiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Mahkemenin, işverenliğin davadışı Elazığlılar şirketine ait olduğu gerekçesi yerinde değildir. Uyuşmazlık, davacının nakliye işinden dolayı ayrıca tescilli işyerinin bulunması, kendisinin yaşlılık aylığı alması nedeniyle sosyal güvenlik destek primine (SGDP), diğer sürücünün de tüm sigorta kollarına tabi olarak nakliye işi nedeniyle tescilli diğer işyerinden, muavinlerin ise, Elazığlılar firmasından bildirilmesi nedeniyle yeni işyeri tesciline gerek olmadığı, Kurum’un prim kaybının bulunmadığı gerekçesiyle, Kurum’un 01.09.2006 tarihinden itibaren resen işyeri tescil ve 2006 yılı 9 ila 12. aylar için prim borcu çıkarma işlemlerinin iptali istemine ilişkindir.
Davacının, yük nakliye işi nedeniyle uyuşmazlık konusu dönemin tamamını kapsayan tescilli işyerinden sadece (oğlu) Serkan Yılmaz’ın sürenin tamamında sigortalı bildirildiği; 05.09.2006 tarihli fatura ile Elazığ-Malatya arasında yük, 30.09.2006 tarihli fatura ile Elazığ-Kocaeli arasında asker cenazesi, 21.10.2006 ve 01.12.2006 tarihli nakliye faturaları ile de Elazığ ve çevresine yoğun askeri malzeme taşındığı, uyuşmazlık konusu dönemde başkaca fatura düzenlenmediği anlaşılmaktadır.
Kurum müfettiş raporunda, otobüs ile yolcu taşıma işinin 2 şoför ve 2 muavin ile yapılacağı, şoförlerden birisinin işveren davacı olup, 1 şoför ve 2 muavin için bildirim yapılmadığı; E.. firmasından bildirilen yardımcı personelin, firmanın kendisine ait araçlarda çalıştırıldığı belirtilmiştir.
Mahkemece, davacının tescilli nakliye işi işyerinde kullanılan araca ilişkin kayıtlar getirtilmeli; uyuşmazlık konusu dönemde bu işyerinden kesilen faturaların ne kadar süre şoförlük ile yapılacağı incelenerek belirlenmeli; kalan sürede, otobüsün seyir sayısına göre 2. şoför ihtiyacının karşılanıp-karşılanmayacağı üzerinde durulmalı; Yine, E.. firmasının yetkililerinin beyanlarına başvurularak, sözleşme ile çalışan otobüslerdeki muavin/hostes ihtiyacının nasıl karşılandığı ve kendi işyerlerinden bildirilen sigortalıların sözleşme yapılan bu tür araçlarda mı yoksa şirketin kendisine ait araçlarda mı çalıştığı belirlenmeli; varsa idari para cezasına ilişkin davaların sonucu araştırılıp, tüm deliller toplanarak, uyuşmazlık konusu husus şüpheye yer vermeyecek şekilde belirlenip, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken; eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 17.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.