YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/23951
KARAR NO : 2014/9958
KARAR TARİHİ : 06.05.2014
Mahkemesi : Kayseri 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 10.10.2013
No : 2013/170-2013/613
Dava, yersiz ödendiği gerekçesiyle aylık ve sağlık giderlerinin yasal faiziyle iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosya içeriğine göre; davacının, 3961 gün yurt dışı çalışmasını 28.11.2008 tarihli dilekçe ile 3201 sayılı Yasa kapsamında borçlanıp bedelini 24.12.2008 tarihinde ödediği, 1999-2006 ve 01.01.2007-26.01.2007 arası dönemde gerçekleşen 3830 gün Esnaf Bağ-Kur hizmeti de dahil edilmek suretiyle 26.01.2009 tarihli tahsis talebine istinaden davacıya 01.02.2009 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlandığı, daha sonra, 01.01.2007 tarihinde başlayan Esnaf Bağ-Kur faaliyetinin 20.05.2010 tarihine kadar devam ettiğinin anlaşılması üzerine aylığın baştan itibaren iptal edilip, yersiz ödendiği gerekçesiyle 6268,25 TL aylık ve vergi iadesi ile 3581,57 TL sağlık gideri olmak üzere toplam 9849,82 TL’nin ayrıca 4192 TL de prim borcunun 17.05.2010 tarihinde davacıdan tahsil edildiği, 01.06.2010 tarihli ikinci tahsis talebine istinaden de davacıya 01.07.2010 tarihi itibariyle tekrar yaşlılık aylığı bağlandığı, eldeki dava ile aksine Kurum işleminin iptali ile yapılan ödemelerin 17.05.2010 tarihinden yasal faiziyle iadesinin talep edildiği, mahkemenin ise ilamında belirtilen nedenlerle davanın reddine karar verdiği anlaşılmaktadır.
17.04.2008 tarihli 5754 sayılı Yasanın 79. maddesi ile değişik 3201 sayılı Yasanın 6/B maddesinin “Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanlar ile Türkiye’de sigortalı çalışmaya başlayanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilir. 31.05.2006 tarihli 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun sosyal güvenlik destek primi hakkındaki hükümleri, bu kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlar için uygulanmaz. Yurt içinde veya yurt dışında çalışması sona erenlerin veya ikamete dayalı bir ödenek alanlardan ödenekleri sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi için yazılı talepte bulunmaları halinde, talep tarihini izleyen aybaşından itibaren aylıkları tekrar ödenmeye başlanır.” hükmünü içermesi, yine aynı sayılı yasa maddesi ile 3201 sayılı Yasaya eklenen geçici 7. maddenin “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce hizmet borçlanması talebinde bulunanlardan; borç tahakkuku yapılmış olanların, borç tahakkuku ile ilgili işlemleri devam edenlerin, tahakkuk ettirilen borçlarını ödeyenlerin ve borçlandıkları yurt dışı hizmetleri dikkate alınarak aylık bağlanmış olanların kazanılmış hakları saklıdır…” hükmünü içermesi, diğer taraftan, 16.06.2010 tarihli 5597 sayılı Yasanın 15. maddesi ile değişik 3201 sayılı Yasanın 6/B maddesinin “Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilir. Türkiye’de sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar hakkında 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışılmasına ilişkin hükümlerin uygulanır. Yurt içinde veya yurt dışında çalışması sona erenlerin veya ikamete dayalı bir ödenek alanlardan ödenekleri sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi için yazılı talepte bulunmaları halinde, talep tarihini izleyen aybaşından itibaren aylıkları tekrar ödenmeye başlanır.” hükmünü içermesi, keza 10.01.2013 tarihli 6385 sayılı Yasanın 12. maddesi ile 5510 sayılı Yasaya eklenen geçici 45. maddenin “Bu kanuna göre genel sağlık sigortalısı ya da bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamına girmekle birlikte, asli olarak hak etmediği bir kapsamda sağlık hizmeti alanlara 31.01.2012 tarihine kadar verilen sağlık hizmetlerine ilişkin Kurumca tahakkuk ettirilmiş veya ettirilecek borçlar, varsa ilgililerin bu nedenle açtıkları davadan vazgeçmeleri halinde tahsil edilmez. Bu borçlara ilişkin açılmış olan dava ve icra takiplerinden Kurumca vazgeçilir.” hükmünü içermesi karşısında, yukarıda açıklanan yasal mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; borçlanma talebinin geçici 7. maddenin yürürlük tarihinden sonra 28.11.2008 tarihinde yapılmış olması ve 3201 sayılı Yasanın 6/B maddesinde 5597 sayılı Yasanın 15. maddesiyle yapılan değişikliğin ise 16.06.2010 tarihinde yürürlüğe girmesi karşısında, anılan maddelerin somut olaya uygulanma kabiliyetleri bulunmadığından yersiz aylıkların iadesine yönelik talebin reddine dair mahkeme kararında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak, yersiz sağlık giderlerinin iadesine yönelik talep bakımından ise 5510 sayılı Yasanın geçici 45. maddesi irdelenip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı biçimde redde hükmedilmesi yerinde görülmemiştir.
O hâlde; davacı avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya idesine, 06.05.2014 gününde oy birliğiyle karar verildi.