YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/23942
KARAR NO : 2014/7161
KARAR TARİHİ : 27.03.2014
Mahkemesi : Bursa 4. İş Mahkemesi
Tarihi : 01.10.2013
No : 2010/1140-2013/591
Dava hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan SGK Başkanlığı ve G.. İ.. vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı yasanın 86. maddesi ile 506 sayılı yasanın 79. maddeleri olup, bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re’sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
506 sayılı Kanunun 4. maddesinde, “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. ”Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. hizmet tespitine yönelik davalarda, çalışma ilişkisinin nitelik ve süresinin belirlenmesinde, bu yöndeki işyeri bilgi ve belgelerine ulaşılmada, kısacası, davanın sübutu ve verilen kararın infazı açısından, işverenin kim olduğunun bilinmesinde yasal zorunluluk vardır bu nedenle, Sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin hangi işverenler tarafından düzenlenmiş olduğu tespit edilip, hizmet tespitine yönelik davanın, anılan Yasanın 79/10. maddesine göre, sigortalıyı fiilen çalıştıran işverenlere yöneltmesi gerekir.
İncelenen dava dosyasında; davalılar, A.. P.., G.. İ.. ve İ.. A.. olduğu halde, davacının, … işyeri sicil nolu işyerinde, 14.7.2010-24.10.2010 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verildiği,
… sicil nolu işyerinin İbrahim T. A. unvanlı olduğu, bu şekilde diğer davalılar hakkında hüküm kurulmadığı, Tarım ve Köy işleri Bakanlığı Bursa İl müdürlüğünce verilen poliklinik ruhsatında, poliklinik adı olarak A.. P.., şirketin adı olarak adi ortaklık yazıldığı, davacı vekilince sunulan 21.10.2010 tarihli irsaliyeli faturada alıcı olarak Aminalyum veteriner polikliniği G.. İ.. ve Ortakları yazıldığı, davalılar G.. İ.. ve İbrahim T. A. adına iki ayrı vergi kaydının bulunduğu, dosyaya ibraz edilen A.. P.. tarafından muhtelif kişilere kesilmiş serbest meslek makbuzlarında İbrahim T. A. ve G.. İ..’ın isimlerinin birlikte yer aldığı, bu şekilde asıl işverenin kim olduğu dosya kapsamından tam olarak anlaşılamadığından, mahkemece, asıl işverenin kim olduğu hususunda gerekli araştırma yapılarak, adi ortaklık olup olmadığı tespit edilmeli, buna göre, taraf teşkili sağlanarak, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar SGK Başkanlığı ve G.. İ.. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı G.. İ..’a iadesine, 27.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.