YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/23836
KARAR NO : 2014/193
KARAR TARİHİ : 14.01.2014
Mahkemesi : Afşin 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 20.01.2012
No : 2010/937-2012/50
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı işveren vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine,temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Somut olayda; davacı, davalı işverenin dershane işyerinde sekreter olarak 20.05.2005 – 30.06.2010 tarihleri arasındaki çalışmalarında eksik bildirilen hizmetinin tespitini istemiştir. Mahkemece, re’sen seçilen tanık beyanlarına itibar edilerek, davanın kabulüne karar verilmiş ise de; dinlenen tanıklarının davalı işverenin işyerinde hangi dönemlerde çalıştıkları beyanları dışında bilgi ve belge ile tespit edilmeden, davalı işverenin, dava dönemi bordroları Kurumdan celbedilerek, dava dönemi bordrolarda kayıtlı kişilerin re’sen bilgi ve görgülerine başvurulmadan, mahkemenin, yazılı şekilde hüküm kurması, eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re’sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Re’sen araştırma ilkesi uyarınca, mahkemece; tarafların gösterdiği delillerle yetinilmeyip, kendiliğinden araştırma yapılarak, davacı tarafından işverene karşı işçi alacaklarına ilişkin olarak dava açılıp açılmadığı araştırılmalı, böyle bir dava varsa incelenmeli; işyerinde Kurum tarafından yapılmış tespit ve müfettiş raporu bulunup bulunmadığı araştırılmalı; davalı işverenin işyerinde çalışanlar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğündeki kayıtlardan tespit edilerek re’sen dinlenen tanıkların, davalı işverenin işyerinde çalışmalarının bulunup bulunmadığı tespit edilmeli; bunlar dışında, davalı işverenin dönem/ay bordroları Kurumdan celbedilerek bordrolarına kayıtlı davacı ile birlikte çalışan kişiler ile, aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; bu şekilde çalışmanın varlığı yöntemince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı işveren vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı E..Z.. E.. Hizmetleri İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’ne iadesine, 14.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.