YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/22553
KARAR NO : 2014/6529
KARAR TARİHİ : 21.03.2014
Mahkemesi : İstanbul Anadolu 19. İş Mahkemesi
Tarihi : 26.09.2013
No : 2013/49-2013/311
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı 11.09.1996- Mart 2009 tarihleri arasında İstanbul Ticaret Odası İlköğretim Okulunda çalıştığının tespitini istemiş, mahkemece 01.01.1998-01.03.2009 tarihleri arasında okul tatil dönemleri dışlanmak kaydıyla asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
İncelenen dava dosyasında, dinlenen davacı tanıklarının işyerindeki kayden çalışmalarının, dava konusu ihtilaflı dönemi tam olarak kapsamadığı gibi okulda öğretmen olarak çalıştığını beyan eden davacı tanıkları F.. A.. ile N.. K..’ın beyanlarının da davayı aydınlatmaya yeterli ve elverişli olmadığı anlaşılmıştır. Şu halde, re’sen araştırma ilkesi doğrultusunda; Mahkemece, söz konusu okulda ihtilaflı dönemde çalışması bulunan öğretmenler tespit edilerek kanaat edinmeye yetecek kadarının bilgilerine başvurulmalı, aynı okulda çalışması bulunan diğer bordrolu tanıklar dinlenilmeli, sigortalının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı, çalışmanın varlığı, tam zamanlı olup olmadığı işyerinin niteliği ve kapsamı gözetilerek belirlenmeli, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 21.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.