YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/22397
KARAR NO : 2014/6867
KARAR TARİHİ : 25.03.2014
Mahkemesi :Denizli 3. İş Mahkemesi
Tarihi :05.06.2013
No :2010/188-2013/376
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Kanunun 79/10 ve 5510 sayılı Kanun’un 86/9. maddeleridir. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re’sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda; davalı işverene ait işyerinde, 06.08.2008 – 26.11.2009 tarihleri arasında çalıştığının tespitini talep eden davacının, davalı işverence hizmetinin bildirilmediği, tanık beyanları ve dosya içeriğine göre davanın kabulüne karar verildiği, işyerinin 01.08.2006 tarihinde kapsama alındığı ve 31.01.2008 tarihinden itibaren işçi çalıştırılmadığına ilişkin dilekçenin 14.02.2008 tarihinde Kurum kayıtlarına geçtiği anlaşılmakla, yapılan araştırma ve incelemenin, çalışmanın gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği ile süresinin belirlenebilmesi için hüküm kurmaya yeterli ve elverişli olmadığı görülmektedir.
Mahkemece, re’sen araştırma ilkesi gereği; ilgili vergi dairesinden vergi kayıtları ve bağlı bulunulan odadan oda kayıtları celbedilmek suretiyle, işyerinin varlığı usulünce (işyerine ait kira sözleşmeleri, elektrik-su-telefon abonman kayıtları vs.) araştırılarak, davaya konu dönemdeki kapsam durumu belirlenip tam olarak açıklığa kavuşturulmalı, işyerinin kapsamda olduğu döneme ilişkin bordrolar getirtilmeli, davalı işverenin işçi çalıştırmadığını beyan ettiği tarih sonrasını kapsayan çalışma süresinin tespiti yönünden, sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde, iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği ile iddia olunan çalışmanın varlığı, kesintili olup olmadığı araştırılmalı, tanık beyanları arasında çelişki olursa giderilmeli, böylece, bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 25.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.