YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/21482
KARAR NO : 2014/5904
KARAR TARİHİ : 14.03.2014
Mahkemesi : Gebze 2. İş Mahkemesi
Tarihi : 26.03.2013
No : 2012/614-2013/185
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulune karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı 01.01.2005-20.10.2012 tarihler arasında davalı işyerinde çalıştığının tespitini istemiş, mahkemece 01.01.2005-20.10.2012 tarihleri arasında davalı işyerinde ayda 30 tam gün kesintisiz asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
İncelenen dava dosyasında, dinlenen davacı tanıklarının işyerindeki kayden çalışmaları, davacının, davalı işyerinden bildirimleri dışındaki kalan süreleri kapsamadığından, beyanları davayı aydınlatmaya yeterli ve elverişli de değildir. Şu halde, re’sen araştırma ilkesi doğrultusunda; Mahkemece, davalı Kuruma verilmiş, dosya içinde mevcut dönem bordrolarında kayden çalışması görünen ve uyuşmazlığa konu dönemin tamamını kapsar şekilde çalışması bulunan diğer bordro tanıkları re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı; talep edilen döneme ilişkin bodro tanıklarına ulaşılamadığı takdirde sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren, ya da, bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, sigortalının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; çalışmanın varlığı, tam zamanlı olup olmadığı işyerinin niteliği ve kapsamı gözetilerek belirlenmeli, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan D.Petrol Ürünleri Otomotiv Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.14.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.