YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/20318
KARAR NO : 2013/20498
KARAR TARİHİ : 07.11.2013

Mahkemesi :Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi

Dava, iş kazası sonucu vefat eden sigortalının hak sahiplerine bağlanan gelirler nedeniyle oluşan Kurum zararının 506 sayılı Kanunun 26. ve 87. maddeleri uyarınca davalılardan rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı … Başkanlığı ile davalılardan … Soğutma Depolama İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti. avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-) 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 21. maddesinde iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık bakımından işverenin ve üçüncü kişinin sorumluluğu konusunda yeni düzenlemesi getirilmiş ise de, söz konusu düzenlemenin anılan kanunda, yürürlüğü öncesinde gerçekleşen olaylardan kaynaklanan rücuan tazminat davalarında uygulanmasına olanak veren bir düzenleme bulunmadığı ve genel olarak Kanunların geriye yürümemesi kuralı karşısında, davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 26. ve 87. maddeleridir.
Davada somutlaşan olayda; davalı şirketler arasında akdedilen 09.09.2005 tarihli sözleşme gereğince, davalı … Soğutma San. ve Tic. A.Ş.’nin taahhüdü altında yapılan dava dışı Kooperatife ait soğuk hava deposunun izolasyon üstü baskı betonunun atılması işini üstlenen diğer davalı … Soğutma Depolama İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin işçisi olan ve dava dışı Kooperatife ait depo inşaatında kalfa olarak çalışan …’ün projektörü götürmek için eline aldığı sırada elektrik akımına kapılması sonucu meydana gelen 18.09.2005 tarihli iş kazasında, sigortalı vefat etmiştir. Tek kişilik makine mühendisinden alınan 16.05.2011 tarihli bilirkişi raporunda; davalı … Soğutma Depolama İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin %45, işveren vekili konumunda olduğu belirtilen dava dışı şantiye şefi …’un %30, sigortalının ise %25 kusurlu oldukları belirtilerek, mahkemece, iş bu kusur raporu hükme esas alınmak suretiyle, davanın kabulüne karar verilmiş ise de, mahkemenin hükmü eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeye dayalıdır.
Mahkemece hükme esas alınan kusur raporunun, 506 sayılı Kanunun 26., 87, 4857 sayılı Kanunun 77. ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü’nün 2 vd. maddelerine uygun irdeleme içermediği ve soyut ifadelere dayandığı anlaşıldığından; işçi sağlığı ve iş güvenliği ile iş kazasının vuku bulduğu iş kolunda uzman bilirkişilerden, kusur oran ve aidiyeti konusunda, anılan mevzuat hükümlerine uygun irdeleme içeren rapor alınmalıdır.
Öte yandan; iş kazasının meydana gelmesinde %30 kusurunun bulunduğu belirtilen dava dışı …’un iş bu davada davalı sıfatı bulunmayıp, Kurumca dava dışı kişilerin kusurları yönünden, Borçlar Kanunu’nun 50. ve 51. maddelerinde düzenlenen teselsül hükümlerine dayanılmaması karşısında, davalı … Soğutma Depolama İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin, dava dışı …’un %30 kusurundan da sorumlu tutulmuş olması isabetsiz bulunmuştur.
2-) 506 sayılı Kanunun 92. maddesi, “malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile iş kazalarıyla meslek hastalıkları sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler birleşirse, sigortalıya veya hak sahibine bu aylık ve gelirlerden yüksek olanın tümü, eksik olanın da yarısı bağlanır. Bu aylık ve gelirler eşitse, iş kazalarıyla meslek hastalıkları sigortasından bağlanan gelirin tümü, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından bağlanan aylığın da yarısı verilir” düzenlemesini içermektedir.
Eldeki davada, iş kazası sonucu vefat eden sigortalının hak sahiplerine bağlanan gelirin peşin sermaye değerini gösteren tablolara göre, 01.10.2005 tarihinde 506 sayılı Kanunun 92. maddesi gözetilerek bir mahsup işleminin yapılmış olduğu görülmektedir.
Mahsubu yapılan bu gelirlerin içerisinde artışlar da bulunduğundan; anılan madde gereği ilk peşin değerli gelirden bu maddeye göre düşülen miktarlar da gözetilmek suretiyle, gelirin başladığı tarih itibariyle 506 sayılı Kanunun 92. maddesi uyarınca indirilmiş hali üzerinden hesaplanan ilk peşin sermaye değerli gelirin belirlenerek, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucu, yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
3-) 21.12.2011 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 12. maddesindeki, “(1) Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, (yedinci maddenin ikinci fıkrası, dokuzuncu maddenin birinci fıkrasının son cümlesi ile onuncu maddenin son fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. (2) Şu kadar ki asıl alacak miktarı 3.333,33 TL’ye kadar olan davalarda avukatlık ücreti, tarifenin ikinci kısmının, ikinci bölümünde, icra mahkemelerinde takip edilen davalar için öngörülen maktu ücrettir. Ancak bu ücret asıl alacağı geçemez” hükmü gözetilmeksizin, davacı
Kurum lehine nispi avukatlık ücreti yerine maktu avukatlık ücretine karar verilmiş olması; davacı tarafından, iş bu davada, 18.09.2005 tarihli iş kazasında vefat eden sigortalı …’ün hak sahiplerine bağlanan gelirler nedeniyle oluşan Kurum zararının tahsili talep edildiği halde, hükmün gerekçesinde, olay nedeniyle %30 kusur izafe edilen dava dışı …’a yapılan ödemelerin davaya konu edildiğinin belirtilmiş olması isabetsizdir.
Kuşkusuz hükmü temyiz etmeyen davalılardan … Soğutma San. ve Tic. A.Ş. yönünden davacı Kurum lehine oluşan usulü kazanılmış haklar bozma üzerine yürütülecek yargılamada gözetilmelidir.
O halde, davacı … Başkanlığı ile davalı … Soğutma Depolama İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti. avukatlarının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davalılardan … Soğutma Depolama İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti.’den iadesine, 07.11.2013 gününde oybirliğiyle karar verilmiştir.