YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/19584
KARAR NO : 2014/6857
KARAR TARİHİ : 25.03.2014
Mahkemesi :Bafra 1. Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
Tarihi :18.04.2013
No :2011/197-2013/102
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın, yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10 ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 86/9. maddesi olup, bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı, davalı şirkete ait işyerinde 01.01.2004-31.08.2010 tarihleri arasında kesintisiz çalıştığının tespitini talep etmiş, mahkemece, tanık beyanları ve otogar çıkış kayıt defterlerindeki kayıtlar nedeniyle istem gibi kabul kararı verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir.
Bu durumda, Mahkemece, yapılması gereken iş; öncelikle davacının, çalıştığını iddia ettiği otobüslerin plakaları tespit edilmeli, dava konusu döneme ilişkin davacı adına trafik cezası uygulanıp uygulanmadığı araştırılmalı, plakası bildirilen araçların davalılardan şirkete ait olup olmadığı, hangi tarihte edinildiği, hangi tarihten beri ticari faaliyette kullanıldığı veya kiralanıp kiralanmadığı belirlenmeli, davalı şirket adına tescilli 1039915, 26158, 34236,34238 sicil sayılı işyerlerinin hangi tarihten itibaren yasa kapsamına alındığı araştırılarak, ihtilaf konusu döneme ait bordrolar celp edilip, varsa, kayıtlı kişiler re’sen saptanarak ve Kurum tarafından yapılan denetimde davalı şirkette çalıştığı belirlenen şoför ve çalışanların davacı çalışmalarının varlığı ve süresi yönünden bilgi ve görgülerine başvurulmalı, kayıtlı komşu işyeri sahip ve çalışanları da tanık olarak dinlenilmeli, davacıya taşıt tanıtma kartı verilip verilmediği Şoförler ve Otomobilciler Odasından sorulmalı, otogar giriş-çıkış defterlerinin dava konusu dönem ve davacı ile ilgili bölümleri denetime sunulmalı, varsa takograf kayıtları istenilmeli, dava konusu dönemde davacının vergi ve Bağ-Kur kaydı olup olmadığı araştırılmalı, işçilik alacaklarına ilişkin olarak dava açılıp açılmadığı araştırılarak var ise dosyası celbedilmeli, işçilik hakları davasında dinlenen tanık anlatımları ile bu dosyada bilgi ve görgüsüne başvurulan tanık anlatımları karşılaştırılmalı, varsa çelişki giderilmeli, davacının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği, ya da, bildirim dışı kaldığı hususu, çalışmanın varlığı ve kesintili olup olmadığı yöntemince araştırılmalı, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak, elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 25.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi