YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/18995
KARAR NO : 2014/3508
KARAR TARİHİ : 24.02.2014
Mahkemesi :Gümüşhane Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
Tarihi :27.06.2013
No :2012/195-2013/297
Davacı :V.. K.. adına Av. A.. B..
Davalı :Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı adına Av. N.. A..
Dava, yaşlılık aylığının başlangıçtan itibaren geçerli olduğunun ve Kuruma borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, hükümde belirtildiği şekilde isteğin kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1479 sayılı Yasa kapsamında 20.04.1982–07.04.2003 tarihleri arasındaki sigortalılık süreleri esas alınarak 04.05.2006 tarihli talebine istinaden 01.06.2006 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanan davacının, 03.08.2011 tarihli işlemle 26.04.2004–20.05.2011 arasında taksicilik faaliyetinden dolayı vergi kaydının, aynı dönemde şöförler odası ve esnaf sicili kaydının bulunduğu gerekçesi ile aylığı kurum tarafından kesilip; başlangıcından itibaren 27.07.2011 tarihine kadar ödenen aylıklar borç çıkartılarak iadesi istenilmiştir.
1479 sayılı Yasanın 5754 sayılı Yasanın 81. maddesi ile değiştirilen ve yürürlükte bulunan Ek Geçici 6. maddesine göre, “5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar T.C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu ve 506 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesinde belirtilen emekli sandıkları ile kanunla kurulu diğer emekli sandıklarınca kendilerine yaşlılık, malûllük veya ölüm aylığı bağlananlar, 01.10.1972 tarihinden itibaren 1479 sayılı Kanun kapsamı dışında sayılırlar. Ancak, bu Kanuna tabi hizmet süreleri, diğer kurum ve sandıklara bildirilmiş ise, bu hizmetler geçerli sayılır.”
Davacıya 01.06.2006 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanırken gözetilmeyen 07.04.2003–31.05.2006 tarihleri arasındaki döneme yukarıda belirtilen yasal düzenleme gereğince sigortalılık verilemeyeceği gibi, bu döneme ilişkin primlere de kurum alacakları içerisinde yer verilemeyeceği gözetildiğinde; mahkemenin 01.06.2006 tarihinden itibaren bağlanan yaşlılık aylığının geçerli olduğuna dair kabulü isabetlidir.
Ancak, yaşılık aylığının bağlandığı 01.06.2006 tarihi ile 20.05.2011 tarihleri arasında vergi ve meslek kuruluş kayıtlarına dayalı olarak kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmasının varlığı karşısında,1479 sayılı Yasanın Ek 20 ve 5510 Sayılı Yasanın geçiş hükümlerini içeren Geçici 14. maddesinde, “bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife malullüğü, malullük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar ve bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından bu Kanun’la yürürlükten kaldırılan ilgili Kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edilir. Ancak; … b) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınacak belgelerle doğrulamak kaydıyla faaliyette bulunulmadığına ilişkin süreler hariç olmak üzere çalışılan süreleri için, sosyal güvenlik destek primi oranı olarak bu Kanunun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde belirtilen hükümler uygulanır. Bu oran, bu maddenin yürürlüğe girdiği yılda % 12 olarak, takip eden her yılın Ocak ayında bir puan artırılarak uygulanır. Ancak bu oran % 15’i geçemez…” hükmü ile anılan Kanunun 30. maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinin “4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi hariç olmak üzere diğer alt bentlerine tabi çalışmaya başlayanlardan aylıklarının kesilmemesi için yazılı istekte bulunanların yaşlılık aylıklarının ödenmesine devam edilir. Bunlardan, almakta oldukları aylıklarının % 15’i oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir. Ancak kesilecek olan bu tutar, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalılara ilgili yılın Ocak ayında ödenen en yüksek yaşlılık aylığından alınabilecek sosyal güvenlik destek priminden fazla olamaz. Bu sigortalılardan ayrıca kısa vadeli sigorta kolları primi alınmaz. Sosyal güvenlik destek primine tabi olanların primleri, aylıklarından kesilmek suretiyle tahsil edilir. Sosyal güvenlik destek primi ödenmiş veya bildirilmiş süreler bu Kanuna göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim ödeme gün sayısına ilave edilmez, 31 inci ve 36 ncı madde hükümlerine göre toptan ödeme yapılmaz.” hükmü de gözetilerek, yaşlılık ayığı üzerinden alınması gereken sosyal güvenlik destek primi tutarı kurumdan sorulmak suretiyle belirlenip, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu yönde eksik araştırma ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 24.02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.