YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/18311
KARAR NO : 2014/7134
KARAR TARİHİ : 27.03.2014
Mahkemesi : Aydın 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 11.07.2013
No : 2013/72-2013/236
Davacı, Hollanda ülkesinde çalışmağa başladığı 03.03.1980 tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespitini istemiştir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda Devleti arasındaki Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin 29’uncu maddesi hükmü gereğince, Hollanda ülkesinde çalışmaya başlanılan 03.03.1980 tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespiti istemine ilişkin olup; Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Anılan sözleşmenin 29’uncu maddesine uygun şekilde yurtdışı çalışmalarını gösterir çalışma belgeleri celbedilmeksizin, ayrıca henüz yapılmış bir borçlanma işlemi bulunmadan, sigorta başlangıcına ilişkin mahkeme kabulü, eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Her ne kadar T.C. Rotterdam Başkonsolosluğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ateşeliği yazısıyla, davacının 03.03.1980 -31.10.2009 tarihleri arası dönemde Hollanda da çalıştığı işyerleri ve dönemi gösterilmiş ise de, anılan belgenin, davacının Ateşeliğe ibraz ettiği belgeler üzerine düzenlenmiş olması, Hollanda sigorta merciine ait bulunmaması ve Hollanda yaşlılık sigorta rejimi bilgilerini içermemesi karşısında hükme esas alınamaz.
Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29’uncu maddesi hükmü, Malullük,Yaşlılık ve Ölüm sigortaları hakkındaki Türk mevzuatının uygulanmasında, sigortalı, Türkiye’de yaşlılık sigortasına tabi işe girmeden önce, Hollanda’da bir yaşlılık sigortasına tabi olmuşsa, bahis konusu Hollanda rejimine tabi olduğu ilk günün, Türk mevzuatına göre yaşlılık sigortasına tabi işe ilk defa girdiği gün olarak kabul edileceğini öngörmüştür.
Şu halde yapılması gereken iş; yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, öncelikle, davacıya ait Hollanda yaşlılık sigorta rejimine tabi sigortalılık sürelerini gösterir Hollanda Sigorta Mercii hizmet cetvelleri gibi ilgili kayıt ve belgeler davalı Kurum’dan usulünce celbedilerek, Hollanda yaşlılık rejimine ilk tabi olunan tarih belirlenmeli; Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda arasındaki Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin sigorta başlangıcına dair 29’uncu madde hükmünün uygulanmasını gerektirecek nitelikte bir sigorta girişinin bulunması halinde, davacı tarafa yöntemine uygun şekilde verilecek mehille, Hollanda yaşlılık sigorta rejimine ilk tabi olunan tarihi de içerecek şekilde 3201 sayılı Yasa kapsamındaki yurt dışı borçlanmasının yurtiçinde 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ve c maddeleri kapsamında sigortalılığı olmadığından anılan Kanunun 4/1-b madde kapsamında öngörülen sigortalılık niteliğinde olmak üzere, usulünce yapılması sağlanmalı ve böylece sigorta başlangıcına dair istem hakkında bir hüküm verilmelidir.
Şüphesiz 3201 sayılı Kanun kapsamında borçlanılmamış olsa bile, sözleşmede bahsedilen sigorta başlangıcı hükmü kısmi sözleşme aylığında nazara alınabilecektir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, 27.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.