YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/16998
KARAR NO : 2014/1143
KARAR TARİHİ : 23.01.2014
Mahkemesi : Ankara 5. İş Mahkemesi
Tarihi : 21.06.2013
No : 2013/331-2013/793
Davacı, Alman sigorta rejimine tabi prim ödenen 25.05.1976 tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıcı olduğunun ve borçlanılacak sürenin 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiş; ıslah dilekçesi ile sigorta başlangıcına yönelik talebini 01.04.1999 olarak değiştirmiştir.
Mahkemece, ıslah edilen süre esas alınarak, sigorta başlangıcının 01.04.1999 tarihi olduğunun tespitine, diğer talebinin reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurum vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olarak tescili bulunmayıp, Almanya’da geçen sürelerini 3201 sayılı Kanuna göre borçlanarak, borçlanma bedelini kısmen ödemiş olan davacı, sigorta başlangıcının Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi gereğince, 25.05.1976 tarihi olduğunun tespitine karar verilmesini isteyip, talebini daha sonra 01.04.1999 tarihi olarak ıslah etmiş; Mahkemece, ıslah dilekçesi esas alınarak karar verilmiştir.
Konuya ilişkin 10.04.1965 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak 01.11.1965 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin uzun vadeli sigorta kollarından olan “Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları (aylıkları)” başlıklı beşinci bölüme 02.11.1984 tarihinde imzalanıp 05.12.1985 tarihli 3241 sayılı Yasayla onaylanıp yürürlüğe giren Ek Sözleşme ile getirilen sözleşmenin 29’uncu maddesinin 4’üncü bent hükmüne göre, bir kimsenin Türk sigortasına girişinden önce, bir Alman Rant Sigortasına girmiş bulunması halinde, Alman Rant Sigortasına giriş tarihi, Türk Sigortasına giriş tarihi olarak kabul edileceği açıkça ifade edilmiştir.
3201 sayılı Kanununda, borçlanılacak süreler belirtilmiş olup; yukarıda da belirtildiği gibi, sözleşme gereği sigorta başlangıcına esas alınacak çalışmanın rant sigortasına (uzun vadeli sigorta kollarına –maluliyet, yaşlılık ve ölüm sigortası-) tabi olması gerekir.
Dosyadaki TR-4 belgesinde, davacı için 24.05.1976 -06.07.1977 tarihleri arası dönemde mesleki eğitim, 01.09.1979 – 28.02.1982 tarihleri arasında geringfügiye versicherunsferie Beshaftigung (sigortadan muaf düşük kazanç), Mahkemece, tespitine karar verilen tarihteki primlerin rant sigortasına dayalı olup-olmadığı araştırılmalı; sözleşme gereğince rant sigortasına dayalı olmayan çalışmanın sigorta başlangıcına esas alınamayacağı, varsa sonraki rant sigortasına dayalı çalışma tarihinin sigorta başlangıcı olarak esas alınabileceği gözetilip, sonucuna göre karar verilmesi gerekir.
Ne ki, yurtiçi sigortalılık kaydı bulunmayan, borçlanma başvurusu ve 05.11.2012 günlü ödemeyle Almanya’da geçen yurtdışı sürelerini 5510 sayılı Yasanın 4/1-b maddesinde öngörülen sigortalılık niteliğinde borçlanan davacının, sözleşme gereği sigorta başlangıcının, Türkiye’de 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesinde öngörülen sigortalılığa giriş niteliğinde olacağı belirgindir.
Mahkemenin yukarıda açıklanan maddi ve hukuki esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 23.01.2014 gününde oy birliğiyle karar verildi.