YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/14924
KARAR NO : 2014/5856
KARAR TARİHİ : 14.03.2014
Mahkemesi :İstanbul 10. İş Mahkemesi
Tarihi :09.04.2013
No :2012/175-2013/156
Davacı, ıslah dilekçesi ile, 05.08.2008 tarihinde ölen murisinin (eşi) vergiye kayıtlı olduğu 10.11.1987 – 31.12.1987, 15.03.1989 – 08.10.1996 ve 15.04.1997 – 29.09.1999 tarihleri arasında dönemle sınırlı olarak 1479 sayılı Yasa kapsamında sigortalı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurumun avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı murisi, 26.02.1992 tarihinde Kuruma verilen giriş bildirgesi ile vergi kaydının başladığı belirtilen 01.01.1989 tarihinden itibaren Esnaf Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edilmiş; sigortalılığı, vergi kayıtları dışında, Bahçelievler K. K.-K.-O.-M. Şoförleri Odasındaki 16.03.1989 – 06.04.2007 tarihleri arası kaydı esas alınarak 5362 sayılı Yasa da gözetilmek suretiyle 15.08.2005 tarihinde sonlandırılmıştır. Dava dilekçesinde, vergiye kayıtlı olduğu süre dışında faaliyetinin bulunmadığı belirtilerek, 01.01.1989 – 31.12.1989 ve 15.04.1997 – 29.09.1999 tarihleri arası dönemle sınırlı olarak sigortalılık verilmesi gerektiğinin tespiti, yargılama aşamasında ortaya çıkan vergi kayıtları sonrasında ise, ıslah dilekçesi ile 10.11.1987 – 31.12.1987, 15.03.1989 – 08.10.1996 ve 15.04.1997 – 29.09.1999 tarihleri arası dönemle sınırlı olarak sigortalılık verilmesi gerektiğinin tespiti istenilmiş; Mahkemece, ıslah dilekçesi gözetilip, vergiye kayıtlı olduğu belirtilen dönemde sigortalı olduğu esas alınıp, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki belgelerden, ölen sigortalının 16.07.2007 tarihinde verdiği dilekçede, Bağ-Kur sigortalılığının oda kaydının sona erdiği tarihte sonlandırılmasını istediği görülmüştür. Sigortalının tescil tarihi gözetildiğinde faaliyetin varlığına karine olan vergiye kayıtlı önceki dönemlere sigortalılık verilmesi yerindedir. Ne var ki, 1479 sayılı Yasanın 24. maddesi kapsamındaki sigortalılığın zorunlu, kişiye sıkı sıkıya bağlı, devredilmez, vazgeçilmez bir anayasal hak olduğu hususu gözetildiğinde, Kurum tarafından oda kaydı nedeniyle sigortalı sayılan 09.10.1996 – 14.04.1997 ve 30.09.1999 – 15.08.2005 tarihleri arası döneme ilişkin hükmün eksik araştırmaya dayalı olduğu anlaşılmaktadır.
Dinlenen tanık beyanlarının soyut ifadeler içerdiği, oda kaydının nakliye faaliyetine dayalı olduğu gözetilerek; Mahkemece, sadece oda kaydı bulunup, iptali istenilen sigortalılık dönemiyle sınırlı olarak, sigortalı adına kayıtlı araç bulunup-bulunmadığı araştırılmalı, aracın bulunup ayrıca kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmasının varlığının anlaşılması durumunda bu döneme isabet eden sigortalılığın iptal edilemeyeceği gözetilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.