YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/14034
KARAR NO : 2014/9697
KARAR TARİHİ : 29.04.2014

Mahkemesi :Manisa 3. İş Mahkemesi
Tarihi :22.05.2013
No :2013/2-2013/80

Dava, Sosyal Güvenlik Destek Primi kesilmesine dair Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkeme, yazılı biçimde davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 1479 sayılı Yasanın ek 20. maddesi olup, tescile esas vergi kaydı ölüm tarihi olan 20.07.2012 tarihinde sona ermiştir. 01.08.1996 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlanan murisin, vergi kaydına dayalı ve kendi nam ve hesabına ticari faaliyetinin ölüm tarihine kadar devam ettiği hususu taraflar arasında ihtilafsız bulunmaktadır.
Kurum, 01.10.1999-26.06.2012 dönemine ilişkin olarak 13.643,03 TL Sosyal Güvenlik Destek Primi tahakkuk ettirmiş ve buna ilişkin 07.11.2012 tarihli borç bildirim yazısı ile iadesini talep etmiştir. Davacı, eldeki dava ile 5510 sayılı Yasanın 96. maddesi uyarınca hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla 5 yıllık sürede yapılan ödemelerin istenebileceğini, 6183 sayılı Yasanın 102. maddesi uyarınca da 5 yıldan geriye doğru tahakkuk ettirilen miktarların zamanaşımına uğradığını, destek prim kesilmesine yönelik Kurum işleminin iptalini talep etmiştir. Mahkeme, tahakkuk işleminin yapıldığı 07.11.2012 tarihinden itibaren 5 yıl geriye giderek 07.11.2007 tarihinden önceki primlerin zamanaşımına uğradığını belirterek bu tarih öncesine ilişkin Kurum tahakkuk işleminin iptaline karar vermiştir.
506 sayılı Kanunun 80. maddesinde 3917 sayılı Kanunla yapılan değişiklik uyarınca, Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması öngörülmüştür. Bu durumda, zamanaşımı süresi bakımından, 3917 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 08.12.1993 tarihinden önceye ilişkin prim ve gecikme zamları yönünden Kurum alacakları, Borçlar Kanununun 125. maddesinde öngörülen 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olup zamanaşımının başlangıç tarihi, anılan Kanunun 128. maddesi hükmü gereğince alacağın muaccel olduğu tarihtir, bu bağlamda zamanaşımının kesilmesi ve durmasına ilişkin hallerde de Borçlar Kanununun 132 ve devamı maddeleri uygulanacaktır.
08.12.1993 tarihi ve sonrasına ilişkin prim ve gecikme zammı borcu yönünden ise 6183 sayılı Kanunun “Tahsil Zamanaşımı” başlığını taşıyan 102 ve ardından gelen maddeleri uygulanacaktır. Anılan madde hükmüne göre zamanaşımı süresi 5 yıl olup, zamanaşımı süresinin başlangıcı da alacağın vadesinin rastladığı takvim yılını izleyen yılbaşı olarak belirlenmiştir.
Öte yandan 06.07.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5198 sayılı Kanun ile bu konuda yeniden bir düzenleme yapılarak 506 sayılı Kanunun 80. maddesinin 5. fıkrasına eklenen ibare ile “Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı Kanunun 51. maddesi ile birlikte 102. maddesinin de uygulanmayacağı” hükme bağlanmıştır, keza 5510 sayılı Yasanın 88. maddesinde de benzer nitelikte bir düzenlemeye yer verilmiştir.
Mahkemece, zamanaşımı, yukarıda açıklanan ilke ve esaslar çerçevesinde ve primlerin ait olduğu dönemlerdeki düzenlemeler gözetilerek irdelenip sonucuna göre bir karar verilmelidir.
O halde; davalı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli, hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, 29.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.