YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/13316
KARAR NO : 2014/3488
KARAR TARİHİ : 24.02.2014

Mahkemesi :Bakırköy 16. İş Mahkemesi
Tarihi :06.03.2013
No :2011/309-2013/63
Davacı :E.. G.. adına Av. M.. Ü..
Davalılar :1-Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı adına Av. K.. H..
2-Y…Apt. Yönt.

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar Kurum vekili ve Y..Apartmanı Yönetimi tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, davalı apartman işyerinde kapıcı olarak, 01/10/1998 – 04/11/2011 tarihleri arasında kesintisiz olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiş; Mahkemece; davacının 01.10.1997-31.07.2011 tarihleri arasında davalı apartman işyerinde asgari ücretle çalıştığının kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10 ve 5510 sayılı Kanun’un 86/9. maddeleridir. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re’sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Mahkemece resen araştırma ilkesi doğrultusunda, tarafların gösterdiği tanıklar ile yetinilmeyerek, civar apartmanlarda uzun yıllar oturan komşu ya da yakın yerlerde kayıtlara geçmiş çalışanlar (diğer apartmanların kapıcıları, komşu market ve bakkal işleten ve çalışanları) ile davacının bu çalışmalarını bilebilecek durumda olan mahalle muhtarı veya azaları tespit edilip tanık sıfatıyla beyanlarına başvurulmalı, kapıcı dairesine ait elektrik, su aboneliklerinin kimin adına kayıtlı olduğunun ve fatura ödemelerinin kim tarafından ödeme yapıldığının sorulması, apartman karar defterinin getirtilirek incelenmesi ve yapılan işin kapsam ve niteliği de nazara alındığında kısmi çalışma mümkün olduğundan, işyerinin kapsamı, apartmanda kaç daire olduğu, apartmanda merkezi ısıtma sistemin bulunup bulunmadığı araştırılmalı, davacının kapıcılık faaliyeti kapsamında hangi işleri yaptığı, çöp toplama, temizlik ve servise çıkıp çıkmadığı, özellikle, varsa, mahalle marketi dinlenmek suretiyle araştırılmalı, çalışmanın niteliği ve süresi açıkça belirlenmelidir. Çalışmanın varlığı, süresi ve sürekliliği ile çalışmanın varlığı halinde kısmi, ya da, tam gün olup olmadığı da belirlenip, tartışılarak, çalışmasının kısmi süreli çalışma olduğunun anlaşılması halinde; gerektiğinde uzman bilirkişi görüşü de alınmak suretiyle, hükme konu dönem içinde bir günde kaç saat çalışmış olabileceği, giderek haftalık ve aylık çalışma süreleri belirlenmeli ve yedibuçuk saat çalışma bir günlük çalışma hesabı ile kaç iş gününe karşılık olduğu hususu saptanarak, sigortalılık süresinin tespitine karar verilmelidir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 29.04.2011 gün, 21-130-256 sayılı kararı).
Açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin eksik araştırma, inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Kabule göre de; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 26. maddesinde yer alan, hakimin, tarafların istem sonuçlarıyla bağlı olduğu, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği yönündeki düzenlemeye aykırılık oluşturacak şekilde tespiti istenen tarihin 01.10.1998’den başlamasına rağmen Mahkemece 01.10.1997 tarihinden itibaren çalışmanın tespitine karar verilmesi suretiyle talebin aşılması hatalı olmuştur.
O hâlde, davalılar Kurum vekili ve Y… Apt. Yönt.’nin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davalılardan Yücel Apt. Yönt.’ne iadesine, 24.02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.