YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/13254
KARAR NO : 2014/4426
KARAR TARİHİ : 03.03.2014
Mahkemesi :Akşehir 1.Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
Tarihi :28.03.2013
No :2011/94-2013/163
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, 5510 sayılı Kanun’un geçici 7/1’inci maddesi uyarınca uygulama alanı bulan, mülga 506 sayılı Kanun’un 79/10 hükmü uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re’sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda; davacı, 12.12.1994 – 02.07.2009 tarihleri arasında davalı işyerinde kesintisiz çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının, 12.12.1994- 13.04.1995 tarihleri arasında 121 gün, 01.01.2003- 02.07.2009 tarihleri arasında 6 yıl, 6 ay, 2 gün çalıştığının tespitine karar verilmiş ise de, mahkeme kararı, eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Mahkemece, 01.01.2003- 02.07.2009 tarihleri arasında davacının çalışmalarının kabulüne karar verilmesi isabetli ise de, davacının istemine göre, reddedilen 13.04.1994- 31.12.2002 tarihleri arasında davalının oğlu Ali Çelik’in vergi mükellefiyetinin bulunması karşısında, dava dışı Ali Çelik’in davaya dahil edilmemesi isabetsizdir. Ayrıca, 12.12.1994- 20.09.1999 tarihleri arasında davalının 535 gün bildirilen kısmi çalışmalarının bulunması karşısında, bu dönem yönünden davacının çalışmalarının sürekli olup olmadığının irdelenmemesi, yerinde değildir.Mahkemece, öncelikle davalının oğlu Ali Çelik’e HMK. 124. maddesi dikkate alınmak suretiyle husumet yöneltmesi için davacıya mehil verilmeli, husumet yöneltildiğinde, işverenin göstereceği deliller toplanmalı; re’sen araştırma ilkesi doğrultusunda uyuşmazlığa konu dönemin tamamını kapsar şekilde çalışması bulunan bordro tanıkları re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı; talep edilen döneme ilişkin bordro tanıklarına ulaşılamadığı takdirde sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, işçilik alacaklarına ilişkin dava dosyasının varlığı araştırılarak celbedilmeli ve işçilik hakları davasında dinlenen tanık anlatımları ile bu dosyada bilgi ve görgüsüne başvurulan tanık anlatımları karşılaştırılmalı, varsa, çelişki giderilmeli sigortalının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği, ya da, bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; işyerinde Kurum tarafından yapılmış tespit ve müfettiş raporu bulunup bulunmadığı araştırılmalı, çalışmanın tam zamanlı olup olmadığı, işin ve işyerinin kapsamı gözetilerek belirlenmeli, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra, elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Kabule göre de; davacının, 12.12.1994 tarihinden itibaren 20 gün davalıya ait işyerinden bildirilen çalışmalarının dışlanmaması isabetsizdir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davacı ve davalılardan F.. Ç..’e iadesine, 03.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.