YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/10031
KARAR NO : 2013/21426
KARAR TARİHİ : 18.11.2013
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, malûl aylığı üzerine konan haczin kaldırılması ve kesintilerin iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5434 sayılı Yasa’nın adi malullük ve vazife malullüğünü düzenleyen 44. ve 45. maddeleri 31.05.2006 tarihinde 5510 sayılı Yasa’nın 106. maddesi ile mülga hale gelmiş, 5510 sayılı Yasa’da da 25. maddede sigortalıların maluliyet halleri düzenlenirken aynı Yasa’nın 47. maddesinde vazife malullüğü ayrıca düzenlenmiştir. Söz konusu yasa maddeleri incelendiğinde; yasa koyucu tarafından, sigortalının genel sağlık sebepleri ile malul olması hali ile kanunda sayılan durumlarda vazife başında sayılarak malul olması halinin ayrı ayrı düzenlendiği ve böylece maluliyet hususunun iki kısma ayrıldığı anlaşılmaktadır.
1982 tarihli Anayasa’nın 61. maddesinde, “Devletin harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleriyle, malul ve gazileri koruyacağı ve toplumda kendilerine yaraşır bir hayat seviyesi sağlayacağı” hükme bağlandığı, madde gerekçesinde; “Madde toplumumuzun, fedakarlıklar yapmış olan bir kesiminin korunmasını bir direktif olarak vermektedir. Şehitlerin geride kalanlarına ve gazilerle ailelerinin korunması toplum için fedakarlıkta bulunan insanlara toplumun vereceği garantiler cümlesindendir” denildiği görülmektedir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 70. maddesinde ise; haczi caiz olmayan mal ve haklar sayılmış olup maddenin 7. bendinde “ Memleketin ordu ve zabıta hizmetlerinde malul olanlara bağlanan emekli aylıkları ile bu kabil kimselerin dul ve yetimlerine bağlanan aylıklar ve ordunun hava ve denizaltı mensuplarına verilen uçuş ve dalış ikramiyelerinin ” haczedilemeyeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler ışığında; 6183 sayılı Yasa’nın 70. maddesinin sadece ordu ve zabıta hizmetlerinde malûl olanlara mahsus olacağı, bunun haricindeki sivil memuriyetlerde malul olanlara bağlanan emekli aylıklarının bu bent kapsamında değerlendirilemeyeceği, ayrıca yasa koyucunun vazife malullüğü halini adi malullük halinden farklı kılma yönündeki iradesi ve Anayasa’nın 61. maddesi de dikkate alınmak suretiyle yorumlanması sonucu; korunması istenen hukuki menfaatin ordu ve zabıta hizmetlerinin ifası dolayısıyla uğranılan maluliyetlere ilişkin olduğu, orduda ve zabıtada görevli şahısların vazife malullüğü kapsamında değerlendirilemeyen maluliyetlerinin bu bent kapsamına girmeyeceği açıktır.
Somut olayda mahkemece yapılması gereken iş, Kurumun prim vs. alacakları nedeniyle üzerine haciz koyduğu davacının malûl aylığının niteliği araştırılarak açıklanan yasal düzenlemeler çerçevesinde değerlendirme yapılarak bir karar vermektir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik inceleme, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davacıya iadesine, 18.11.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.