YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/5353
KARAR NO : 2012/6078
KARAR TARİHİ : 29.03.2012
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, çalıştığı iş ve hizmetin geçtiği yer itibariyle 506 sayılı Kanunun Ek 5. maddesinde tanınan itibari hizmet süresinden yararlandırılması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyarak davanın kısmen kabulü ile, davacının Ocak 2000-Ocak 2004 tarihleri arasında 854 sayılı Yasa kapsamında toplam 106 gün gemi adamı niteliğinde çalışmakta olduğunun tespitine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ve davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davacı vekilinin sair, davalılar vekillerinin tüm temyiz itirazlarının reddine;
II- 854 sayılı Deniz İş Kanununun 2. maddesinin (B) bendinde, bir hizmet akdine dayanarak gemide çalışan kaptan, zabit ve tayfalarla diğer kimselere “gemiadamı” denileceği ifade edilmektedir. Bilirkişi raporunda belirtilen ve davacının gemiadamı olarak 506 sayılı Kanunun Ek 5. maddesi kapsamında yararlanması gereken toplam itibari hizmet süresinin, kararda, “gemiadamı olarak çalışmakta olunan süre” olarak belirtilmiş olması;
III- Reddine karar verilen 2000 yılı öncesine yönelik istem yönünden ise;
Mahkemece,… müzekkere yazılarak, gelen cevapta, belirtilen tarihlerle ilgili gemi adamlarını kayıt altına alan kişilerin, amir ve memurların isim listesine rastlanmadığı, ayrıca bu evrakların bulunmadığının mahkemeye bildirilmiş olması karşısında, davacının 01.01.2000 öncesine ait iddialarını ispatlayamadığından bu tarihten önceki döneme ilişkin talebinin reddine karar verildiği ifade edilmiştir.
Davanın, yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun Ek 5. maddesi olup, bu tür davaların kamu düzenine ilişkin bulunmaları nedeniyle özel bir duyarlılıkla araştırma yapılarak delillerin gerektiğinde resen toplanması gerekir.
Davalı, işyerinden gönderilen cevabı nitelikteki yazı ile yetinilmeyip, resen belirlenecek işyeri çalışanlarının tanık olarak ifadesine başvurularak, davacının gemiadamı olarak çalıştığı ve yararlanması gereken itibari hizmet süreleri belirlenerek istemin hüküm altına alınası gerekir. Bu belirleme yapılırken, 2000 yılı sonrası işyeri kayıtlarında, denizde geçmiş süre olarak belirtilen sürelerle eş ya da benzer nicelikte, anılan maddeden yararlanmayı gerektirecek çalışmanın devam edip etmediği olgusu da gerektiğinde tanık anlatımlarıyla saptanmalı, diğer bilgilerle desteklenmesi karşısında, bu verilerde dikkate alınarak hüküm kurulmalıdır.
Yukarıda belirtilen maddi ve yasal olgular gözetilmeksizin, eksik araştırma ve inceleme ile fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 29.03.2012gününde oybirliğiyle karar verildi.