YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/18127
KARAR NO : 2014/1595
KARAR TARİHİ : 28.01.2014
Mahkemesi : Giresun 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 28.06.2012
No : 2009/443-2012/358
Dava, nakden ödenen eğitim, gıda, süt-yoğurt, havlu-sabun ve izin ücreti yardımlarının prime esas kazanca dahil edilmesi ve fark prim, aylık miktarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ve davalı G.. B.. avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosya kapsamına göre, davacının, davalı belediye nezdinde 25.08.2004-12.05.2009 tarihleri arasında hizmet bildiriminin bulunduğu, davalı belediye tarafından yapılan ödemelerin; eğitim, gıda, süt-yoğurt, havlu-sabun ve izin ücreti kalemlerini kapsadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece; giyim yardımı, 01.10.2008 tarihine kadar yapılan süt-yoğurt, havlu-sabun yardımı kalemlerinin ayni yardım niteliğinde nakdi ödemeler olup, prime esas kazanç hesabına dahil edilememesi gerektiğine yönelik kabulünde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, uyuşmazlık konusu edilen izin, öğrenim ve bayram harçlığı niteliğinde kabul edilen gıda yardımına yönelik olarak dönemler itibariyle yürürlükte bulunan 506 sayılı Yasanın “Prime esas ücretler” başlıklı 77. maddesi; “Sigortalılarla işverenlerin bir ay için ödeyecekleri primlerin hesabında: a) Sigortalıların o ay için hakettikleri ücretlerin, b) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan sigortalılara o ay içinde ödenenlerin, c) İdare veya kaza mercilerince verilen karar gereğince (a) ve (b) fıkralarında yazılı kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin, brüt toplamı esas alınır. Şu kadar ki, ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, aynî yardımlar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak kazançların aylık tutarının tespitinde nazara alınmaz. Bunların dışında her ne ad altında ödeme yapılırsa yapılsın tüm ödemeler prime tabi tutulur.” düzenlemesini içermektedir.
Anılan madde de bahsedilen “ayni yardımlardan” amaç, sosyal veya kişisel bir ihtiyacın karşılanması yolunda yapılan yardım niteliğinde olmasıdır. Yardımın ayni veya parasal olarak yapılmasının bir önemini bulunmamaktadır. Somut biçimde belli edilmiş bir ihtiyaca yönelik yardımlar ayni yardım olarak kabul edilmeli ve prim hesabında dikkate alınmamalıdır. Bu anlamda, sosyal yardım adı altında ödenen “izin harçlığı, bayram harçlığı ve öğrenim yardımı” anılan yasa hükmü kapsamında ayni yardım özelliğinde olması nedeniyle, sigortalının (ücret) gelirine dahil değildir ve prime esas kazanca dahil edilmez.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında, Mahkemece, Ocak/2004-Eylül/2008 dönemi yapılan gıda, Ekim/2004-Kasım/2007 dönemi yapılan öğrenim, Temmuz/2005-Şubat/2008 dönemi yapılan izin yardımları kalemlerinin, ayni yardım niteliğinde bulunmadığı gerekçesiyle prime esas kazanca dahil edilmesine yönelik yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalılardan G.. B..’na iadesine, 28.01.2014 gününde oybirliği ile karar verildi.