YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/632
KARAR NO : 2012/6318
KARAR TARİHİ : 02.04.2012
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine,temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, davalı … Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı nezdinde 02.01.2006-28.02.2006, 20.07.2006–30.04.2007 ve 05.09.2007-15.04.2008 tarihleri arası dönemde sigortalı çalıştığının tespitini istemiş olup; Mahkemece, ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
5510 sayılı Yasanın Geçici 7. maddesinde yer alan “Bu Kanunun yürürlük tarihine kadar 17.07.1964 tarihli ve 506 sayılı, 02.09.1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17.10.1983 tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı, 08.06.1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunlar ile 17.07.1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesine göre sandıklara tabi sigortalılık başlangıçları ile hizmet süreleri, fiilî hizmet süresi zammı, itibarî hizmet süreleri, borçlandırılan ve ihya edilen süreler ve sigortalılık süreleri tabi oldukları kanun hükümlerine göre değerlendirilir.” hükmü uyarınca, davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesidir.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurumaya yeterli değildir.
Bu tür sigortalı hizmetlerin saptanmasına ilişkin davalar kamu düzeniyle ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmelidir.Bu nedenle, sigortalının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; bu çalışmalara ilişkin kurum tespitleri(müfettiş ve yoklama memuru raporları,mahalli denetim tutanakları v.s) sorularak celbedilmeli; bilgilerine başvurulan tanıklar, davacının …ait, vagonlarla gelen kömürlerin indirilmesi-taşınması ve dağıtılması işlerinde çalıştığını beyan etmeleri karşısında, isteme konu dönemlerde … gelen kömürlere ilişkin ilgili kayıtlar(ödeme belgeleri,sevkiyat belgeleri, miktarları,dönemleri v.s) getirtilmeli; davacıya, gelen kömürlerin indirilmesi-taşınması ve dağıtılması karşılığında yapılan ücret ödemelerine dair işyeri kayıtları celbedilmeli, davacının gelen kömürlerin taşınması ve dağıtılması sırasındaki çalışma usulü ve şekli(serbest piyasa hamalı mı,yoksa hizmet aktine dayalı işçi olarak mı?) konusunda ayrıntılı beyanlarına başvurulmalı; varsa işçilik alacaklarına dair dosya getirtilerek, o dosyalardaki tanık anlatımları ile, bu dosyadaki tanık anlatımları karşılaştırılarak çelişkiler giderilmeli; davacıyla ilgili tüm işyeri kayıtları davalı işverenden re’sen celbedilerek incelenmeli; aynı çevrede iş yapan başka işverenler veya bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler,komşu işyeri tanıkları, kömür dağıtımının yapıldığı ilgili mahalle muhtarları re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; çalışmanın varlığı ve niteliği yöntemince araştırılmalı ve toplanan tüm kanıtlar yeniden değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde karar tesisi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 02.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.