YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/7305
KARAR NO : 2010/16558
KARAR TARİHİ : 14.12.2010
……
Dava, davalı işverenlere ait işyerinde 01.02.1997-30.04.2003 tarihleri arası dönemde gerçekleşen çalışmanın, itibari hizmet süresinden yararlanmayı gerektirir koşullarda geçtiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan ……. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacının, davalılara ait işyerinde elektrik teknisyeni konumunda geçen çalışması nedeniyle 506 sayılı Yasanın Ek 5/II maddesi uyarınca itibari hizmet süresinden yararlanma gereğinin tespiti istemli davası; keşfe katılan emekli sigorta müfettişi tarafından düzenlenen bilirkişi raporundaki değerlendirmeye dayalı olarak kabul edilmiştir.
Basım ve gazetecilik işyerindeki çalışma koşulları nedeniyle itibari hizmet süresinden yararlanabilmek için, yasada öngörülen iki koşulun birlikte gerçekleştiğinin belirlenmesi gereklidir. Bunlardan birinci koşul, sigortalının basım ve gazetecilik işyerinde çalışmış olmasıdır. Ancak bu koşulun araştırılıp saptanmasında; işyeri, dar anlamda muhakkak ve sadece gazete basımıyla uğraşan bir basımevi olarak düşünülmeyip, yasanın açık amacı göz önünde bulundurularak söze değil öze üstünlük tanıyan bir yorumla sonuca varılmalıdır. İkinci koşul ise, yine aynı maddenin II. Alt Bendinin (a-f) işaretli alt bentlerinde yazılı fiziksel dış etkenlerden birinin ayrıca gerçekleşmiş bulunmasıdır.
Dava konusu çalışmada, bu iki koşulun varlığı açısından; işyerinin kapsamı, çalışma düzeni, bölümleri ve bu bölümlerin taşıdıkları özellikler yönünden yeterli inceleme içermeyen; elektrik teknisyeni olarak çalışan sigortalının, hangi bölümlerdeki çalışmalarında anılan fiziksel dış etkenlere nasıl maruz kaldığını ayrıntılı olarak inceleyip bireyselleştirmeyen bilirkişi raporuna dayalı olarak hüküm kurulmuştur.
…….
Mahkemece, maruz kalınan etkenlerin oluşturduğu hastalıklar alanında uzman tıp doktoru, matbaacılık işinden anlayan kimya yüksek mühendisi ve makine yüksek mühendisi iş güvenliği uzmanlarından oluşacak üç kişilik bilirkişi kurulu katılımıyla mahallinde keşif yapılarak; davacının işyerinde yaptığı işin niteliğiyle, çalışmasının basımevi işyerinin hangi bölümlerinde geçtiği, elektrik teknisyeni olarak yapılan işin niteliği, özellikleri ve buna bağlı olarak hangi olumsuz dış etkenlere maruz kalındığı; gürültü ve ihtizaz yapıcı makine ve aletlerdeki çalışma düzeniyle, çalışmanın gerçekleştiği saatler, gürültü düzeyi ve kullanılan maddelerin, insan sağlığı için tehlike sınırı ve ölçümleme yöntemi yargısal denetime elverir biçimde irdelenerek rapora yansıtılmalı; tespiti istenen dönem içinde kalan 2001/2 dönem çalışmasının itibari hizmet süresinden yararlanmayı gerektirir koşullardaki bildiriminin gerekçesiyle uyuşmazlık konusu dönemin kalan kısmında itibari hizmet süresinden yararlandırmama gerekçesi işyeri kayıtları incelenerek ortaya konulmalıdır.
Sıralanan maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalılardan ….ekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14.12.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.
……