YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/4915
KARAR NO : 2023/6887
KARAR TARİHİ : 28.11.2023
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2053 E., 2022/1666 K.
DAVA TARİHİ : 30.09.2016
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Yeşilova Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/104 E., 2022/74 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali-tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde, Doğanbaba köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 213 ada 62, 173 ada 30, 177 ada 92, 182 ada 16, 214 ada 54, 185 ada 32 parsel sayılı taşınmazların bağ veya tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, oysa taşınmazların davacıya atalarından intikal ettiğini ileri sürerek irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Yeşilova Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.05.2018 tarihli ve 2016/191 Esas, 2018/74 Karar sayılı kararı ile; 213 ada 62, 177 ada 92 ve 173 ada 30 parsel sayılı taşınmazlar yönünden açılan tapu iptali ve tescil davasının konusuz kalması nedeni ile esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına; çekişmeli 182 ada 16, 185 ada 32 ve 214 ada 54 parsel sayılı taşınmazlar hakkında açılan davanın kabulüne, tapu kayıtların iptali davacı adına tapuya kayıt ve tesciline; taşınmazların 1. derece doğal sit alanı içerisinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. Kaldırma Kararı
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 08.04.2019 tarihli ve 2018/892 Esas, 2019/202 Karar sayılı kararıyla; eksik araştırma ve inceleme ile hüküm tesisinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a-6 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
Yeşilova Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.10.2020 tarihli ve 2019/43 Esas, 2020/172 Karar sayılı kararı ile; 213 ada 62, 177 ada 92 ve 173 ada 30 parsel sayılı taşınmazlar yönünden açılan tapu iptal ve tescil davasının konusuz kalması nedeni ile esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına; çekişmeli 182 ada 16, 185 ada 32 ve 214 ada 54 parsel sayılı taşınmazlar hakkında açılan davanın kabulüne, tapu kayıtların iptali davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazların 1. derece doğal sit alanı içerisinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine ve çekişmeli 214 ada 54 ve 185 ada 32 parsel sayılı taşınmazlar hakkında açılan davanın esastan reddine karar verilmiştir.
D. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E. Kaldırma Kararı
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 08.06.2021 tarihli ve 2020/983 Esas, 2021/582 Karar sayılı kararıyla; eksik araştırma ve inceleme ile hüküm tesisinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin ve davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a-6 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
F. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
Yeşilova Asliye Hukuk Mahkemesinin 17.05.2022 tarihli ve 2021/104 Esas, 2022/74 Karar sayılı kararı ile; 213 ada 62, 177 ada 92 ve 173 ada 30 parsel sayılı taşınmazlar yönünden açılan tapu iptali ve tescil davasının konusuz kalması nedeni ile esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına; çekişmeli 182 ada 16, 185 ada 32 ve 214 ada 54 parsel sayılı taşınmazlar hakkında açılan davanın kabulüne, tapu kayıtların iptali davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazların 1. derece doğal sit alanı içerisinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiştir.
G. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
H. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu birtakım taşınmazlar yönünden davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığın karar verildiğini, taşınmazların Hazine adına tescil edilmiş olmasının Hazinenin bir kusuruna ve hatasına dayanmadığını, davanın açılmasına sebebiyet vermediklerini, yapılan ilk keşifte tespit bilirkişileri, mahalli bilirkişi ve tanıkların taşınmazların davacıya babasından intikal ettiğini, sonrasında yapılan keşifte ise bu kişilerin beyanlarını değiştirerek davacıya taşınmazların eşinden miras taksimi suretiyle kaldığını beyan ettiklerini, kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı tarafın dava dilekçesinde iddia ettiği taşınmazların babasından kaldığı iddiası nazara alınarak davacının tek başına aktif dava ehliyeti olmadığından davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının dava konusu taşınmazları kazanması için gerekli zilyetlik koşullarının gerçekleşmediğini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalı Hazine üzerinde bırakılmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, ayrıca hükümde dava konusu taşınmazın 1. derece doğal sit alanı içerisinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiş ise de Salda Gölü çevresinin, 14.03.2019 tarihli ve 824 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Özel Çevre Koruma Bölgesi olarak tespit ve ilan edilmiş olup 15.03.2019 tarihli ve 30715 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandığının göz ardı edildiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
I. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; çekişmeli taşınmazların I. ve II. derece doğal sit alanı olarak belirlenen Salda Gölü ve çevresi içinde kaldığından 2863 sayılı Kanun’un 11 inci maddesine göre zilyetlikle iktisap edilebilecek yerlerden olduğu ve 2863 sayılı Kanun’un 5663 sayılı Kanun’la değişik 11 inci maddesi kapsamında Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca birinci grup olarak tescil ve ilan edilen kültür varlıklarının bulunduğu taşınmazlar ile birinci ve ikinci derece arkeolojik sit alanlarındaki taşınmazlardan olduğuna ilişkin herhangi bir işlem yapılmadığı ve bu özellikleri taşımadığı, milli park alanı olarak ilân edilen tarihe kadar 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesindeki zamanaşımı zilyetliğiyle mülk edinme koşullarının davacı yararına gerçekleştiğinin, aynı yerde bulunan başka parsellere ilişkin kararların Yargıtay denetiminden geçerek onandıklarının anlaşıldığı, bu itibarla, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne ve yasal hasım konumunda olmadığından yargılama giderlerinin de davalıya yükletilmesine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesi, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 11 inci maddesi (Değişik ikinci cümle: 22/5/2007-5663/1 md.)
3. Değerlendirme
Burdur ili Yeşilova ilçesi Doğanbaba köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 213 ada 62, 173 ada 30, 177 ada 92, 182 ada 16, 214 ada 54, 185 ada 32 parsel sayılı taşınmazların bir kısmının beyanlar hanesinde …, bir kısmının beyanlar hanesinde Feden Caylan’ın zilyetliğinde olduğu belirtilerek 2863 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinde 5626 sayılı Kanun’un 5 inci maddesiyle yapılan değişiklik ile sit alanında kalması nedeniyle bağ/tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Yeşilova Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
28.11.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.