YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2772
KARAR NO : 2023/3939
KARAR TARİHİ : 04.07.2023

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki tapusuz taşınmazın tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı Hazine vekili ve davalı … Belediye Başkanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili ve davalı … Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde, … ili, … ilçesi, … köyü ile … köyü sınırında bulunan yaklaşık 97 dönüm büyüklüğündeki tarlanın davacının babası tarafından 1976 yılından itibaren imar ihya edilerek malik sıfatıyla ekilip biçildiğini, tarlanın 50 yılı aşkın bir süredir davacı ve mirasbırakanı tarafından tasarruf edildiğini ileri sürerek irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davacı adına tescilini istemiştir.

II. CEVAP
Davalı Hazine vekili, davalı … Belediye Başkanlığı vekili ve davalı … vekili cevap dilekçelerinde ve yargılama sırasında, davanın reddini savunmuşlardır.

III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, 25.11.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 75.684,48 m2 yüz ölçümündeki taşınmaz ile aynı raporda (B) harfi ile gösterilen 21.717,24 m2 yüz ölçümündeki taşınmaz tarla vasfı ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve davalı … Belediye Başkanlığı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Nedenleri
1.Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, Mahkeme kararına dayanak oluşturan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya yeterli olmadığını, dava konusu taşınmaza davacının zilyet olmadığı gibi taşınmazın para ve emek sarf edilerek kültür arazisi haline getirilmediğini, imar-ihya ve zilyetlikle iktisap şartlarının davacı yönünden oluşmadığı gerekçeleriyle, eksik inceleme neticesinde verilen Mahkeme kararının kaldırılması talep etmiştir.

2.Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, dava konusu taşınmazda imar-ihya ve iktisap şartları davacı yönünden oluşmadığından davanın reddedilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu, hava fotoğrafları dikkate alınmadan sadece bilirkişi raporu dayanak yapılarak hüküm kurulduğunu, davalılar ile … arasında mecburi dava arkadaşlığının bulunmadığını, davanın … açısından taraf sıfatı yokluğu nedeniyle reddi yönünde hüküm kurulması gerektiği gerekçeleriyle, Mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile fen bilirkişilerinin raporunda (A) ve (B) harfleriyle gösterilen sırasıyla 75.684,48 m2 ve 21.717,24 m2 yüz ölçümündeki dava konusu taşınmazların mera, orman gibi yerlerle ilgisinin bulunmadığı gibi herhangi bir imar planı kapsamında kalmadığı, uygulanan 1984 yılı hava fotoğrafında taşınmazların imar-ihya edildiğinin tespit edildiği, zirai bilirkişi raporunda da, taşınmazların 2. sınıf kuru tarım arazisi olduğunun, 20 yılı aşkın bir süre önce imar-ihyasının tamamlandığının belirlendiği, taşınmazların imar-ihyası tamamlandıktan sonra, dava tarihinden geriye doğru 20 yılı aşkın bir süredir hububat tarımı yapılmak suretiyle davasız ve aralıksız olarak, malik sıfatıyla davacı tarafça tasarruf edildiği, sonuç olarak (A) ve (B) harfleriyle gösterilen dava konusu taşınmazlar yönünden imar-ihya ve zilyetlikle taşınmaz iktisabına ilişkin yasal koşulların davacı lehine gerçekleştiği, Mahkeme tarafından usulüne uygun olarak keşif uygulamasının yapıldığı, alınan rapor ve beyanlar ile imar ihya ve zilyetlik durumlarının şüpheye yer bırakmayacak şekilde tespit edildiği, alınan bilirkişi raporlarının denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, TMK’nın 713/3. maddesi ve 6360 sayılı Yasa gereğince tescil davalarında taşınmazın bulunduğu büyükşehir ve ilçe belediyelerinin de yasal hasım olduğu, İlk Derece Mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğu ve istinaf gerekçelerinin yerinde olmadığı gerekçesiyle istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve davalı … Belediye Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili ve davalı … Belediye Başkanlığı vekili temyiz dilekçesinde özetle, İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile kabul kararının hükmen bozulmasını talep etmişlerdir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik, imar ve ihya hukuki sebeplerine dayalı olarak TMK’nın 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 ve 17. maddeleri gereğince açılan tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 190. maddesinde, “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.”

4721 sayılı … Medeni Kanunu’nun 6. maddesinde, “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.”

3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesinde; “ Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüz ölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”

3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesinde “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14. maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir. İl, ilçe ve kasabaların imar planının kapsadığı alanlarda kalan taşınmaz mallarda bu hüküm uygulanmaz.”

4721 sayılı … Medeni Kanunu’nun 713/1. Maddesinde; ‘’Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir. ‘’ düzenlemeleri yer almaktadır.

3. Değerlendirme
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 … maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekili ve davalı … Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 … maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

492 sayılı Harçlar Kanunun değişik 13. Maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına

Aşağıda yazılı 17.858,17 TL bakiye onama harcının davalı … Belediye Başkanlığından alınmasına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

04.07.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.,