YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2637
KARAR NO : 2023/3444
KARAR TARİHİ : 19.06.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında görülen Kadastro öncesi nedene dayalı Hazine tarafından tapu kaydına dayanılarak açılan tapu iptal ve tescil davasında yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;… Asliye Hukuk Mahkemesinin 26/04/1982 tarihli ve 1979/38 E., 1982/38 K. sayılı ilamına istinaden senetsizden Hazine adına hükmen tescili yapılan 8 parça taşınmazın … Kasabasında 1998 yılında yapılan kadastro çalışmalarında şahıslar adına tespit edilerek tapu kaydının oluşturulduğunu, Hazineye ait 05/07/1985 tarih Cilt:26 Sahife:55 Sıra:20 nolu tapu kaydının fen bilirkişisinin raporunun 4 nolu krokisinde haksız olarak … … Mahallesi 114 ada 95 parsel numarası ile … adına tespit ve tescil edildiğini, 01/03/2001 tarihinde söz konusu taşınmazın … tarafından satın alındığını, tapuda devir yapıldığını, satışın iyi niyetli olmadığını, …’in bu taşınmazın Hazineye ait olduğunu aynı çevrede yaşadığı için bilebilecek durumda olduğunu, Hazineye ait 05/07/1985 tarih Cilt:26 Sahife:55 Sıra:22 nolu tapu kaydının fen bilirkişisinin raporunun 8 nolu krokisinde … … mahalle 182 ada 56 parsel numarası ile 1/2 payının …, 1/2 payının … adına tespit ve tescil edildiğini,114 ada 95 parsele yönelik olarak … adına olan tapu kaydının iptali ile Hazine adına tesciline, bu talepleri uygun görülmediği takdirde taşınmazın 2.806,18-YTL olan değerinin yasal faizi ile birlikte fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere davalılar … mirasçılarından müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamış olup, duruşmalara da katılmamışlardır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıda belirtilen tarih ve sayılı kararı ile 05/07/1985 tarih ve 20 sıra no.lu tapu kaydı kapsamında kalan taşınmazın 114 ada 95 parsel numarası ile … adına, 05/07/1985 tarih ve 22 sıra no.lu tapu kaydı kapsamında kalan taşınmazın 182 ada 56 parsel numarası ile 1/2 pay …, 1/2 pay ise … adına, davaya konu 114 ada, 95 parsel sayılı taşınmazı ise kadastro tesbitinden sonra davalılardan …’in tapudan satın aldığı, mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarına göre davalının taşınmazı tapu siciline güvenerek iyi niyetle iktisap ettiği, ayrıca davacı tarafça davalının iyi niyetli olup olmadığına ilişkin olarak hatırlatılan yemin deliline de dayanılmadığı anlaşıldığı gerekçesiyle,
1- Davaya konu 114 ada 95 parsel sayılı taşınmazla ilgili olarak davalı … aleyhine açılan davanın reddine,
2- Davaya konu 182 ada 56 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payı ile ilgili olarak davalı … aleyhine açılan davanın reddine,
3- Davaya konu 114 ada 95 parsel sayılı taşınmazla ilgili olarak … mirasçıları olan diğer davalılar aleyhine açılan tazminat davasının kısmen kabulü ile, 2.385,25 TL’nin dava tarihi olan 04/06/2008 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte … mirasçıları olan davalılardan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
4- Davacı tarafın fazlaya ilişkin tazminat talebinin reddine,
5- Davaya konu 182 ada 56 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payı ile diğer davaya konu taşınmazlar ile ilgili olarak … mirasçıları olan diğer davalılar aleyhine açılan tapu iptali ve tescil davasının kabulüne,
6- … ili, … ilçesi, … köyünde bulunan ve bir kısım davalıların miras bırakanı … adına kayıtlı olan 204 ada 31, 189 ada 21, 172 ada 445, 172 ada 289, 134 ada 34 ve 115 ada 80 parsel sayılı taşınmazın … adına olan tapu kaydının iptali ile, taşınmazların davacı Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline,
7- Davaya konu 182 ada56 parsel sayılı taşınmazın … adına olan 1/2 payının iptali ile, iptal edilen 1/2 payın davacı Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; temyize konu 114 ada 95 parsel sayılı taşınmaz yönünden kısmen kabulüne karar verildiğini, … tarafında …’e satılmış olup …’in iyi niyetli olmadığını, taşınmazın Hazineye ait olduğunu köydeki herkesin bildiğini, tazminatın düşük hesaplandığını, taşınmazın gerçek değerinin dava dilekçesindeki değer olduğunu, ayrıca 182 ada 56 parsel yönünden mahkemenin … yönünden reddettiğini, bu hususun usul ve yasaya aykırı olduğunu öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, Hazine tarafından açılan tapu kaydı nedeniyle kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2.1. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 13/A maddesi; “Tapuda kayıtlı taşınmaz mal: Kayıt sahibi veya mirasçıları zilyet bulunuyorsa; a) Kayıt sahibi adına, b) Kayıt sahibi ölmüş ise mirasçıları adına, c) Mirasçılar tayin olunamazsa, ölü olduğu yazılmak suretiyle kayıt sahibi adına tespit olunur.”
2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 20. maddesi; “Tapu kayıtları ile diğer belgelerin kapsadığı yeri tayinde;
A) Kayıt ve belgeler, harita, plan ve krokiye dayanmakta ve bunların yerlerine uygulanması mümkün bulunmakta ise, harita, plan ve krokideki sınırlara itibar olunur.
B) Harita, plan ve krokiye dayanmayan kayıt ve belgelerde belirtilen sınırlar mahalline uygulanabiliyor ve bu sınırlar içinde kalan yer hak sahibi tarafından kullanılıyor ise, kayıt ve belgelerde gösterilen sınırlar esas alınarak tespit yapılır.
C) Harita, plan ve krokiye dayanmayan kayıt ve belgelerde belirtilen sınırlar, değişebilir ve genişletilmeye elverişli nitelikte ise, bunlarda gösterilen miktara itibar olunur. Ancak değişebilir ve genişletilmeye elverişli sınırlardaki taşınmaz malların kayıtları, fizik yapıları ve konumları itibariyle belli bir yeri kapsıyorsa, tespit o sınır esas alınarak yapılır.
D) Hazinece, özel kanunlar hükümlerine göre değişmez ve genişlemeye müsait olmayan sınırlarla miktar üzerinden satılan, tefviz veya tahsis veya parasız dağıtılan taşınmaz mallarda çıkan fazlalık, taşınmaz malla birlikte satış, tefviz, tahsis ve dağıtım tarihinden itibaren on yıl geçmiş ise, miktarına bakılmaksızın kayıt sahibi adına tespit edilir.
Bu maddede yazılı taşınmaz mallarda meydana gelen fazlalıklar hakkında şartlar uygun bulunduğu takdirde, 14. ve 17. madde hükümleri uygulanır.” hükümlerini düzenlemiştir.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen nihai kararların bozulması, 6100 sayılı HMK’nın geçici 3. maddesinin yollamasıyla davada uygulanması gereken 1086 sayılı HUMK’un 428. maddesindeki sebeplerin varlığı halinde mümkündür.
2. Temyize konu, 182 ada 56 parsel; 1.855,95 metrekare kıraç tarla vasfıyla senetsizden irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile … ve … adına, 114 ada 95 parsel; 7.015,46 metrekare tarla vasfıyla senetsizden 16.06.1998 … adına tespit ve tescil edildikten sonra kayden satış suretiyle 01/03/2001 tarihinde … adına tescil edilmiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı Hazine vekilinin, yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle, usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun değişik 13. maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
19.06.2023 tarihinde kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.