YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/8544
KARAR NO : 2023/4280
KARAR TARİHİ : 12.09.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/5 E., 2022/293 K.
DAVA TARİHİ : 01.02.2017
HÜKÜM : Ret
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairemizce, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, Şehzade Sultan Mehmet Vakfından mukataalı dava konusu 52 ada 11 parsel sayılı taşınmazın tamamının Konstantinos kızı Eleni Balilis adına kayıtlı iken Beyoğlu 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1995/295 Esas 1997/705 Karar sayılı ve 10.09.1997 tarihli ilamı uyarınca 02.12.2015 tarihinde Maliye Hazinesi adına hükmen intikal ettiğini, ayrıca taşınmazın idaresi için Adalar Sulh Hukuk Mahkemesinin 2004/70 Esas ve 132 Karar sayılı ilamı ile İstanbul Defterdarının kayyım olarak tayin edildiğini ileri sürerek 5737 sayılı Kanun’un 17 nci maddesi uyarınca aslı vakıf olan taşınmazın davalı Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile Vakfı adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Maliye Hazinesi vekili, hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerinin geçtiğini, hükmen intikale dayanak veraset ilamının iptali için İstanbul 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/436 Esas sayılı dosyası üzerinden dava açıldığını, 5737 sayılı Kanun’un 17 nci madde koşullarının oluşmadığını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sorumlulukları bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 03.10.2018 tarihli ve 2017/25 Esas, 2018/103 Karar sayılı kararıyla; 5737 sayılı Kanun’un 17 nci maddesinde düzenlenen koşulların oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 26/02/2019 tarihli ve 2018/2185 Esas, 2019/294 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 inci bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 26.11.2020 tarihli 2019/2115 Esas 2020/6324 Karar sayılı kararıyla, “…Somut olayda; davalı tarafça delil olarak bildirilen İstanbul 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/436 Esas sayılı dosyasının eldeki dosyada getirtilip incelenmediği, anılan dosyada verilen kararın uyap ortamından incelenmesinde davalısı Maliye Hazinesi, dava tarihi 20.10.2015, karar tarihi 06.12.2017 olup Beyoğlu 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin(şimdiki İstanbul 8. Sulh Hukuk Mahkemesi) 1995/295 Esas, 1997/705 Karar sayılı ve 10.09.1997 tarihli veraset ilamının iptaline, Yunanistan uyruklu ve 23.05.1970 tarihinde ölen mirasbırakan Kosta ve Afroditi kızı ….’in mirasçılarının Dimitrios Patounas, Maria Patouna, Athina Patouna, İoannis Patounas olduğunun tespitine karar verildiği anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca, dava konusu taşınmazın ilk tesisinden itibaren bütün tedavülünü gösterir şekilde tapu kaydı ve dayanak kayıtlarının, taşınmazın Hazineye intikaline esas veraset ilamının iptaline ilişkin İstanbul 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/436 Esas sayılı dosyasının getirtilerek incelenmesi, toplanan ve toplanacak delilerin birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.” gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, İstanbul 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/436 E, 2017/326 K sayılı dosyası ile dava konusu taşınmazın Hazineye intikaline esas alınan veraset ilamının iptaline karar verilerek taşınmaz maliki Afroditi kızı Eleni Balilis’in mirasçılarının bulunduğunun tespit edildiği ve kararın kesinleştiği, Vakıflar Kanunu’nun 17 nci maddesinin koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, verilen kararın hukuka aykırı olduğunu, mahkemece mirasçı olduğu belirtilen kişilerin tapu malikinin mirasçısı olup olmadıklarının belli olmadığını, ayrıca Yunanistan uyruklu mirasçı olduğu belirtilen kişilerin Türkiye’de malı bulunan üst soylarından taşınmaz edinebilmelerinin yasal şartlarının oluşmadığını, öncelikle karşılıklılık ilkesinin hiçbir sınırlamaya tabi olmadan uygulanabilir olması gerektiğini, Yunan uyruğunda bulunan Yunanlı kimselerin Türkiye’de taşınmaz edinebilmeleri için etabli kayıtlarının bulunması gerektiğini, ancak mahkemece bahse konu kişilerin etabli kayıtlarının bulunup bulunmadığının araştırılmadığını, belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’nun 17 nci maddesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
5737 sayılı Vakıflar Kanunu′nun 17. maddesi.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 189,15 TL
bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.09.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.