YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/7440
KARAR NO : 2023/5804
KARAR TARİHİ : 24.10.2023

MAHKEMESİ: … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/430 E., 2022/680 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: …Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/111 E., 2021/185 K.

Taraflar arasındaki tapu iptali-tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde, … köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 162 ada 10 parsel sayılı taşınmazın tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edildiğini oysa taşınmazların davacıya atalarından intikal ettiğini belirtip irsen intikal, paylaşım ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu kaydının iptali ile davacılar adına tapuya kayıt ve tescilini istemiştir.

II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde, davanın reddini savunmuştur.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
…Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.06.2018 tarihli ve 2016/236 Esas, 2018/99 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

Davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusu üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 03.04.2020 tarihli ve 2019/1071 Esas, 2020/259 Karar sayılı kararıyla yapılan araştırma ve incelmenin yeterli olmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a-6 ncı maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.

…Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.11.2020 tarihli ve 2020/49 Esas, 2020/187 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın Hazine adına kayıtlı tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.

B. Kaldırma Kararı
… Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 08.06.2021 tarihli ve 2021/219 Esas, 2021/586 Karar sayılı kararıyla; HMK’nın 297 nci maddesi uyarınca davacının aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı hususunun araştırılmadığı gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a-6 ncı maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.

C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı … adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın 1. derece doğal sit alanı içerisinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiştir.

D. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

E. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının ve mirasçılarının dava konusu taşınmazı kazanması için gerekli olan zilyetlik koşulunu gerçekleştirmediğini, dava konusu taşınmazın kadastro tarihi itibariyle zilyetleri adına tesciline karar verilmesinin hukuken mümkün olmadığını, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen taşınmazların niteliklerinin ve kullanım durumlarının Mahkemece kesin olarak belirlenmesi gerektiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte yargılama gideri ve vekalet ücretinin Hazinenin üzerinden bırakılmasının da usul ve yasaya aykırı olduğunu, hükümde taşınmazın 1. Derece Doğal Sit Alanı içeresinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmişse de Salda Gölü çevresinin Özel Çevre Koruma Bölgesi olarak tespit ve ilan edildiğini, ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.

F. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile çekişmeli taşınmazın I inci ve II inci derece doğal sit alanı olarak belirlenen Salda Gölü ve çevresi içinde kaldığından 2863 sayılı Kanun’un 11 inci maddesine göre zilyetlikle iktisap edilebilecek yerlerden olduğu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca birinci grup olarak tescil ve ilan edilen kültür varlıklarının bulunduğu taşınmazlar ile birinci ve ikinci derece arkeolojik sit alanlarındaki taşınmazlardan olarak herhangi bir işlem yapılmadığı ve bu özellikleri taşımadığı; milli park alanı olarak ilân edilen tarihe kadar 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesindeki zamanaşımı zilyetliğiyle mülk edinme koşullarının davacı yararına gerçekleştiği, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne ve yasal hasım konumunda olmadığından yargılama giderlerinin de davalı Hazineye yükletilmesine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.

B. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesi, 4721 sayılı … Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 11 inci maddesi (Değişik ikinci cümle: 22/5/2007-5663/1 md.)

3. Değerlendirme
… ili …ilçesi … köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 162 ada 10 parsel sayılı taşınmaz beyanlar hanesinde …’ın zilyetliğinde olduğu belirtilerek 2863 sayılı Kanun’un 11 inci maddesi tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir.

Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun değişik 13. maddesinin j bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece …Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 24.10.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.